برگهای سبز کمرنگ همراه با قطره های طلایی پاشیده شده برروی آنها نظر هر بیننده ای را به خود جلب میکنند و در کنار درختچه های دیگر در باغچه ترکیب زیبایی به وجود میآورد. آکوبا به صورت درختچه رشد میکند و میتواند بین 1.5 متر تا 3 متر رشد کند. گلهای ارغوانی یا قرمز آن در فصل بهار و تابستان شکوفا میشود که اگر یک گیاه نر در کنار آن باشد، در پاییز تبدیل به میوهای توت شکل به رنگ قرمز میشود. آکوبای باغچه ای شدیدا دوستدار هوای تازه و پراکسیژن است و در خانه های امروزی دوام نمیآورد. در صورتی که میخواهید آن را در منزل نگهداری کنید، بهتر است تهویه مناسبی برای آن فراهم کنید تا زیبایی آن طولانی مدت باشد. اگرچه امروزه بیشتر گیاهان آکوبای موجود در بازارها گلدانی هستند و در شرایط خانه رشد میکنند اما آنها را نیز در صورت نبود آفتاب شدید میتوانید در باغچه نگهداری کنید.
این درختچه خاصیت غذایی نیز دارد و میتوانید برگهای جوان آن که طعمی مانند اسفناج دارند را آبپز کرده و در کنار غذاهای مختلف استفاده کرد. زیبایی ظاهری، نگهداری بسیار آسان، تکثیر ساده و مقاومت بالای آکوبا، طرفداران زیادی برای آن جمع کرده است و با داشتن گونه های فراوان با ظاهری متفاوت پاسخگوی هر سلیقه ایست. آکوبا در شرایط ویژه میتواند تا 5 متر ارتفاع داشته باشد و مانند یک پرچین برای شما عمل کند. عده ای ممکن است این گیاه را در نگاه اول گونه ای خانواده کروتون بشناسند اما کروتون ها دارای برگهایی با لبه های صاف و بدون بریدگی هستند و این در صورتیست که برگهای آکوبا دارای بریدگی های بسیار ریزی هستند که آنها را کاملا از خانواده کروتون ها مجزا میکند.
روش نگهداری گیاه آکوبا
آبیاری گیاه آکوبا
آکوبا هفتهای یک بار به آبیاری کامل نیاز دارد تا رطوبت به اندازه کافی به ریشههای آن برسد. البته با توجه به شرایط نگهداری این گیاه ممکن است فاصلههای آبیاری متفاوت باشد.
بهترین زمان برای آبیاری وقتی است که خاک گیاه خشک شده باشد.
این گیاه میتوان کمآبی را به خوبی تحمل کند اما برای سرزنده بودن و رشد عالی نیاز دارد که خاکی مرطوب داشته باشد. بهتر است برای آب دادن به این گیاه از آب سرد استفاده کنید. آب داغ میتواند باعث آسیب زدن و بیماری شود.
نور مناسب گیاه آکوبا
هرچقدر این گیاه بیشتر در سایه باشد برگهایش رنگ روشنتری خواهد داشت. نگران نباشید این گیاه میتواند به خوبی حضور در سایه را تحمل کند و البته هرگاه دوباره به آفتاب برگردد برگهایش تیره خواهد شد. در مجموع این گیاه به نوری متوسط و نیمه سایه نیاز دارد. قرار دادن این گیاه در معرض نور شدید آفتاب حتی در کوتاه مدت باعث سوختن برگهای آن خواهد شد.
دما مناسب گباه آکوبا
مقاومت این گیاه نسبت به هوای سرد و سرما زبانزد است اما دقت کنید که یخبندان شدید برای این گیاه مضر است و لازم است که با پلاستیک پوشانده شود. همانطور که گفته شد آن را در مناطق گرمسیری با گرمای شدید نگهداری نکنید چرا که تحمل آن در مقابل گرمای زیاد کمتر است.
رطوبت مورد نیاز گیاه آکوبا
این گیاه در نزدیکی نهرها، رودخانه ها و درکل فضاهای مرطوب رشد بهتری خواهد داشت و رطوبت آن در فضای باز خیلی گزینه مورد اهمیتی در نگهداری آن نخواهد بود. اما در صورتی که آن را در خانه نگهداری میکنید، بهتر است از راههای تامین رطوبت گیاهان کمک گرفته و رطوبت متوسطی برای آن فراهم کنید. بودن آن در کنار گیاهان دیگر، میتواند به افزایش رطوبت آن کمک کند.
خاک مناسب گیاه آکوبا
این درختچه در هر خاکی به جز خاکهای سنگین که مدت طولانی آب را در خود نگه میدارند، رشد میکند اما خاک دارای زهکشی بالا و مواد آلی برای این گیاه مناسب است.خاک کمی اسیدی و یا خنثی همراه با مالچ برای حفظ رطوبت و یا یک پیمانه خاک رس، پیت ماس و یا خاکبرگ از علاقه مندی های آکوبا است.
کوددهی گیاه آکوبا
در بهار و پیش از اینکه رشد جدید آکوبا آغاز شود میتوان به آن کود داد. کودهای اسیدی که برای خرزهره و آزالیا استفاده میشود برای این گیاه مناسب است. کود را به صورت یکنواخت در زیر گیاه و روی خاک پخش کنید و سپس آب دهید تا کود به صورت یک دست به ریشه برسد. مواظب باشید که کود با برگها یا تنه گیاه تماس پیدا نکند زیرا ممکن است باعث آسیب به آن شود.
تعویض گلدان و یا باغچه
در مورد تعویض گلدان گیاهان خانگی بهتر است در فصل بهار و هر 2 سال یکبار اقدام کرده و گلدان آن را به یک سایز بزرگتر تعویض نمایید. برای نوع باغچه ای آن نیز در هوای خنک یعنی اوایل بهار و یا اواخر تابستان که گیاه در خواب است گودالی را در باغچه جدید کنده و آن را پر از آب کنید و درختچه را در آن قرار دهید.
هرس کردن گیاه آکوبا
گیاه آکوبا را میتوان در بهار هرس کرد تا جلوی رشد بیش از حد آن گرفته شود. البته این گیاه رشد بسیار آرامی دارد و به همین خاطر نیاز زیادی به هرس کردن ندارد اما بهتر است شاخههای مرده یا آسیب دیده را از گیاه جدا کرد. هرس کردن بیش از حد ممکن است به گیاه آسیب بزند.
آیا گیاه آکوبا سمی است؟
آکوبا در صورت خورده شدن باعث آسیب به دستگاه گوارشی میشود بنابراین بهتر است این گیاه را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
نحوه تکثیر گیاه آکوبا
- گیاه آکوبا را میتوان از طریق قلمه زدن به راحتی تکثیر کرد. در هر زمان از سال میتوان این کار را انجام داد اما برای گرفتن یک نتیجه مطلوب، بهتر است از شاخههای تازه رشد کرده در بهار یا شاخههای نیمه رشد کرده در تابستان استفاده کرد.
- یک شاخه ده سانتی از گیاه را در اوایل صبح ببرید. در این زمان هنوز خورشید به شاخهها برخورد نکرده و آنها را خشک نکرده است.
- به محض اینکه شاخه را بریدید آن را در آب یا محیط رشد (خاک مناسب) قرار دهید. اگر نمیتوانید این کار را به سرعت انجام دهید ساقه را در یک کاغذ مرطوب بپیچید و درون پلاستیک در یخچال بگذارید.
- نوک ساقههای بریده شده را در زیر آب نگه دارید و با چاقویی تیز ببرید تا هوای محبوس شده در آن خارج شود. همچنین برگهای پایینی را از ساقه جدا کنید تا برگی زیر آب نماند.
- آب، محیط ایدهآل برای ریشه دادن قلمههای آکوبا نیست زیرا ریشهها نمیتوانند اکسیژن لازم را دریافت کنند. ریشهای که در آب تشکیل میشود کوچک و ضعیف است اما اگر مجبور به این کار هستید به محض مشاهده اولین نشانههای ریشه باید آنرا از آب خارج کرده و در خاک بکارید.
- بهترین محیط برای رشد قلمهها، خاکی ترکیبی است. ریشهها در این محیط قویتر و سالمتر هستند و به راحتی پوسیده نمیشوند.
- ترکیبی مساوی از شن، ورمیکولیت و پوده بهترین محیط برای رشد قلمهها است همچنین میتوانید به جای ساخت خاک ترکیبی از خاکهای مناسب آماده استفاده کنید.
- خاک را مرطوب کنید، برگهای نیمه پایینی ساقه را جدا کنید و برگهای باقی مانده را نصف کنید زیرا ریشههای جوان و تازه این ساقه نمیتواند آب مورد نیاز تمام این برگهای بزرگ را تامین کند. نیمه پایینی را در خاک قرار دهید و مواظب باشید که برگها با خاک تماس نداشته باشند.
- گلدان را در پلاستیک قرار دهید و بالای آن را با گره محکم کنید. اگر خاک به اندازه کافی مرطوب باشد دیگر تا زمانی که در پلاستیک است نیاز به آب دادن مجدد نیست اما اگر حس کردید برگها نشانههای کم آبی بروز میدهند دوباره خاک را کمی مرطوب کنید و دوباره پلاستیک را ببندید.
- گلدان را از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید و پس از مدتی با کشیدن آرام ساقه به سمت بالا مطمئن شوید که گیاه ریشه داده است. اگر گیاه کمی مقاومت کند یعنی ریشههای جدید به وجود آمدند.
- به محض اینکه متوجه شدید قلمههای آکوبا ریشه داده است آن را به گلدانی با خاک جدید منتقل کنید و در کنار پنجرهای نورگیر قرار دهید.
مشکلات گیاه آکوبا
علت پوسیدگی ریشه آکوبا چیست؟
دلیل این مشکل در آکوبا به دو علت عمده میباشد، اولین علت که تقریبا در تمام گیاهان آپارتمانی شایع است «آبیاری زیاد » میباشد، که با غرقابی شدن و تجمع دائمی آب در اطراف ریشه ها موجبات پوسیدگی آن را فراهم میکند. البته «عدم زهکشی مناسب گلدان» نیز همین نتیجه را در پی خواهد داشت.
اما دلیل دوم قارچی به نام «فیتوفترا» میباشد، این قارچ میتواند نتیجه آبیاری زیاد باشد و یا بدون هیچ دلیلی و ناگهانی ایجاد شود.
نحوه درمان پوسیدگی ریشه شمشاد ژاپنی
اگر مشکل از آبیاری زیاد و یا زهکشی نامناسب خاک و گلدان باشد، بعد از بررسی ریشه و جدا نمودن قسمت های آسیب دیده گیاه را خاک مناسب کاشته و به طور استاندارد و صحیح آبیاری نمایید. اما اگر گیاه دچار قارچ شده بود ( ساقه ها سیاه ، شل و لهیده میشوند )، بهتر است گیاه را از گیاهان سالم جدا کرده و معدوم نمایید چرا که به سختی و یا بلا درمان میباشد.
دلیل سیاه شدن برگهای گیاه آکوبا چیست؟
سه عامل «آبیاری زیاد»، «نور شدید و مستقیم» و «زیاده روی در کوددهی » می توانند از مهم ترین عوامل ایجاد این عارضه باشند.
نحوه درمان سیاه شدن برگ شمشاد ژاپنی
اگر مشکل از آبیاری است اصول آبیاری را آموخته و به صورت صحیح آبیاری نمایید ( اجازه دهید تا بین هر دو آبیاری خاک خشک شود )
در صورت شدید بودن بیش از حد نور غیر مستقیم و یا تابش نور مستقیم، گلدان را از پنجره دور نمایید و یا توسط حائلی مثل پرده میزان نور را کاهش دهید. همچنین کوددادن زیاد از حد نیز موجب این عارضه میگردد، در چنین موردی باید ابتدا گلدان را با آب پرحجم آبیاری نموده تا کودهای موجود در خاک دفع شود سپس بعد از درمان و رفع مشکل، کوددهی را منظم و با رعایت میزان نیاز گیاه انجام دهید.
دلیل ریزش برگهای گیاه آکوبا چیست؟
ریزش برگ نیز یکی از عمده ترین مشکلات رایج در اکثر گیاهان میباشد که به دلایل مختلفی من جمله، آبیاری زیاد، نور کم، نور زیاد، جابهجایی زیاد و یا تغییرات شدید دمایی پیش میآید. در آکوبا دو عامل جابهجایی زیادِ محل گلدان و یا تعویض خاک و همچنین تغییرات شدید نوری عامل اصلی این عارضه میباشد.
نحوه درمان ریزش برگ شمشاد ژاپنی
از تعویض مداوم خاک و گلدان این گیاه بپرهیزید. همچنین جابهجا کردن زیاد محل گلدان آن نیز باعث ورود شوک به گیاه و ریزش برگ هایش خواهد شد. البته ریزش چند برگ بعد از خرید گیاه و انتقال آن به منزل طبیعی بوده و با گذشت ۳ هفته الی ۱ ماه کاملا رفع میشود.
علت ایجاد نقاط زرد، نارنجی یا قهوهای روی گیاه آکوبا
این نقاط بیانگر نوعی آفت به نام «زنگ» میباشند که غالبا در زیر سطح برگ ها دیده میشوند. عواملی مانند خیس شدن برگ ها هنگام آبیاری و یا غبارپاشی اشتباه و خیس بودن دائم سطح برگ، و همچنین رطوبت دائمی و بالای محیط از عمده دلایل ایجاد این آفت میباشد. غبارپاشی را درست و با فاصله از گیاه انجام دهید. همچنین هنگام آبیاری آبپاش را نزدیک ساقه برده و از روی برگ ها اقدام به آبدهی نکنید. تمیز کردن و خشک کردن برگ ها نیز مانع ایجاد این بیماری خواهد بود. در صورت ابتلای گیاه در مراحل غیرپیشرفته با محلول آب و صابون آن را پاکسازی کرده و چنانچه بیماری عمقی و پیشرفته شده بود قسمت های آسیب دیده را جدا و گیاه را سم پاشی نمایید. در موارد فوق پیشرفته گیاه غیر قابل درمان خواهد بود.
دلیل بیماری سوختگی ساقه آکوبا چیست؟
در این بیماری که غالبا به دلیل هوای گرم ( بالای ۲۸ درجه سانتیگراد ) ایجاد میشود، زخم هایی در روی ساقه به خصوص نزدیک به سطح خاک پدیدار میشود. این نقاط زخم مانند به سرعت رشد کرده و باعث پژمردگی و در نهایت مرگ گیاه خواهد شد.
تنظیم دمای محیط و تعدیل دما با غبارپاشی مانع از ایجاد و پیشرفت این عارضه خواهد بود. در روز های گرم سال گلدان را به درون خانه آورده و اگر آکوبا در حیاط کاشته شده است با آب پاشی دمای آن را پایین بیاورید. دقت کنید که آبپاشی باید شب ها یا عصر ها انجام شود و انجام این کار زیر نور آفتاب موجب سوختن برگ های گیاه خواهد بود.
دلیل بیماری های قارچی آکوبا چیست؟
بیماری لکه برگی: یکی دیگر از بیماری هایی است که بر اثر قارچی به نام آلترناریا بوجود میآید. در این بیماری لکه های به هم پیوسته ای در حواشی برگ ها و به رنگ قهوهای تا مشکی ایجاد میشود و در نهایت موجب ریزش برگ ها و نابودی گیاه خواهد شد .
پوسیدگی ساقه: نیز یک نوع بیماری قارچی دیگر است که ابتدا با لکه های سفید رنگی در انتهای ساقه که نزدیک خاک است خود را نشان داده و در نهایت موجب سیاه شدن و پوسیدگی ساقه از همان قسمت خواهد شد.
در صورت ابتلای گیاه به بیماریهای قارچی علاوه بر استفاده از قارچکش های مناسب، میبایست در اسرع وقت خاک را نیز عوض کرد و بعد از ضدعفونی کردن ریشهها با قارچکش مناسب از خاکهای ضدعفونی شده برای کاشت این گیاه استفاده نمود.
نشانه بیماری شته در آکوبا چیست؟
یکی دیگر از آفات شایع آکوبا شته ها میباشند که با تغذیه از شیرهی گیاه موجب ضعیف شدن و کاهش رشد آن خواهد شد . از طرفی عسلک های تولید شده توسط شته ها خود دلیل ایجاد و تجمع نوعی قارچ به نام قارچ سیاه است، که موجب ورود خساراتی به ظاهر گیاه خواهد بود.
گاهی اوقات بدون هیچ دلیلی گیاه مورد هجوم شته قرار میگیرد اما ، تمیز کردن دائمی برگ های آن علاوه بر کاهش احتمال آلودگی گیاه، موجب میشود تا اولین شته ها از بین رفته و گیاه به طور گسترده آلوده نشود. البته در گیاهان بزرگتر و متراکم باید از شته کش ها استفاده نمود.
نشانه بیماری نماتد در آکوبا
از دیگر آفات این گیاه میتوان به نماند ها اشاره کرد که با آسیب رساندن به ریشهها موجب کاهش عملکرد آنها و کاهش جذب مواد غذایی و در نتیجه توقف و یا کاهش رشد و تخریب ظاهر گیاه خواهند شد. انواع کنه های گیاهی نیز گاهی آکوبا را مورد حمله قرار میدهند که به دلیل استفاده آنان از شیره گیاه، گیاه کم رشد و ضعیف شده و برگهای آن به خصوص در نواحی جوان، کم رنگ و بدشکل شده و ممکن است که ریزش برگ نیز مشاهده شود. برای درمان تمام آفاتی که از شیره گیاه تغذیه میکنند باید، از سم پاشی استفاده کرد.
آقاوالا نورده –
واقعاً جذابه