نام انگلیسی این گیاه Polka dot plant یا Freeckle face و نام علمی آن Hypoestes sanguinolenta است. این گیاه در فارسی به گل سنگ معروف است و نام دیگر آن گل خالدار است.
گیاه گل سنگ از خانواده ی Acanthaceae بوده و بومی مناطق ماداگاسکار است.
گل سنگ را میتوان در دسته گیاهان آپارتمانی قرار داد. گلهای ریزی که در این گیاه رشد میکنند چندان در کنار برگهای رنگین آن جلب توجه نمیکنند. معمولا گل سنگ را برای بهرهمندی از زیبایی برگهایش که به رنگهای سفید، صورتی، قرمز، سرخابی و شرابی است پرورش میدهند. شرایط نگهداری گل سنگ بسیار ساده بوده و بهسادگی میتوان در منزل از آن مراقبت نمود.
این گیاه زیبا بمانند تمامی گیاهان دیگر تحت شرایط خاصی بایستی پرورش یافته تا دچار فرسودگی و زوال نگردد. با رعایت نکاتی ظریف در نحوه محافظت و نگهداری گل سنگ میتوان مدت زمانی از زیبایی برگهای این گل زیبا بهره برد.
نحوه نگهداری گیاه آپارتمانی گل سنگ:
نور مناسب گیاه گل سنگ:
نور زیاد باعث شادابی گیاه و زیبایی برگها میگردد. البته فراموش نشود که این نور بایستی غیر مستقیم به گل بتابد زیرا تابش مستقیم برگها را میسوزاند. نور کم نیز باعث از بین رفتن نقاط و خالهای صورتی روی برگ شده و کم کم برگ به رنگ سبز تغییر رنگ خواهد داد. بهترین مکان برای نگهداری گل سنک در کنار پنجره است.
اگر گیاهتان کم رنگ شده یا به اندازه کافی رنگ ندارد، مقداری نور مستقیم به گیاه بدهید. بعد از مدتی رنگها دوباره برمیگردند.
آبیاری گیاه گل سنگ:
آبیاری این گیاه در تابستان 3 بار در هفته و در زمستان یکبار در هفته است. از آبیاری بیش از حد به گل سنگ خودداری کنید زیرا باعث زرد شدن برگها میگردد. گل سنگ نیاز به اسپری آب ندارد و حتما در بین دو آبیاری باید خاک خشک شود. یعنی زمانی که با نوک انگشت سطح خاک را لمس میکنید نباید رطوبتی احساس کنید.
دمای مناسب گل سنگ:
دمای مناسب برای این گیاه بسیار مهم است و بهترین دما برای این گیاه دمای مابین 18 الی 25 درجه سانتی گراد میباشد.نباید دما به زیر 13 درجه سانتیگراد برسد و سرما منجر به از بین رفتن خال های روی برگ ها و در نهایت کل گیاه میشود.
خاک مناسب گیاه آپارتمانی گل سنگ:
شما میتوانید از خاک های آماده کاشت مانند خاک هلندی و کمپوست برای پرورش این گیاه استفاده کنید ولی در حالت کلی باید بدانید که خاکی غنی با زهکش مناسب برای این گیاه عالی هست.
زمان تعویض گلدان گل سنگ:
بهترین زمان برای تعویض گلدان زمانی است که ریشه گیاه از خاک و یا ته گلدان بیرون زده باشد تعویض زود هنگام گلدان باعث توقف رشد گیاه میشود.هنگام تعویض گلدان توجه داشته باشید که از خاک سالم و استرلیزه استفاده کنید که در این حالت تعویض گلدان بلامانع است.
رطوبت گیاه گل سنگ:
این گیاه دوستدار رطوبت بالاست. شما میتوانید در زیر گلدان ظرفی تعبیه کرده (بزرگتر از گلدان) و داخل آن را سنگریزه بریزید و تا نیمه از آب پر کنید. با استفاده از این روش رطوبت گیاه تامین خواهد شد.
گل سنگ در تابستان نیازمند نم و رطوبت است و در زمستان کمتر احتیاج به رطوبت دارد.
کوددهی گیاه گل سنگ:
در طول فصل رشد گیاه را با کودهای مایع ضعیفی که حاوی تمامی عناصر مورد نیاز گیاه هستند کود دهی کنید. اگر کودی که انتخاب کرده اید کودی قوی است، محلولی که برای کود دهی گیاه درست میکنید را رقیق تر از مقدار گفته شده روی بسته کود تهیه کنید.
تکثیر گیاه آپارتمانی گل سنگ:
تکثیر گل سنگ به روش های مختلفی اعم از قلمه ساقه و کاشت بذر میتواند انجام گیرد
تکثیر از طریق بذر:
برای کشت بذر گیاه بهتر است که در ابتدا بذر مورد نظر را مدت 24 تا 48 ساعت در آب ولرم قرار دهید و سپس در داخل یک گلدان یا سینی بذر در عمق 0.5 سانتیمتر کشت شود. بستر کشت بذر گیاه باید مخلوطی از پیت ماس و پرلیت باشد. درصورت استفاده از خاک یا بسترهای دیگر درصد جوانهزنی کاهش مییابد و در مواردی موجب عدم سبز شدن بذرها میشود. از اواسط تا اواخر بهار، بذرها را به صورت پراکنده بکارید ودر دمای 20 تا 23 درجه سانتیگراد قرار دهید.
بهتر است که بستر کشت از نور مستقیم خورشید دور باشد.بهترین زمان کشت بهار و تابستان است. توجه کنید برای آماده سازی گیاه جهت کاشت در فضای باز در حدود 12-10 هفته قبل از آخرین سرمای بهاره بذرها باید کاشته شوند.
فراموش نشود کشیدن یک لایه پلاستیک شفاف بر روی بستر کاشت بذرها به حفظ رطوبت هوا و در نتیجه جوانه زنی بهتر بذرها کمک خواهد کرد. بذرها در طی دو هفته شروع به جوانه زدن کرده و زمانیکه نهالهای بذری به اندازه کافی بزرگ شدند، آنرا بیرون آورید و در گلدانی با قطر دهانه 7 یا 8 سانتی متر حاوی کمپوست گلدان بکارید.
تکثیر از طریق قلمه زدن:
برای تکثیر گیاه گل سنگ با استفاده از قلمه زدن میبایست از اوایل اردیبهشت ماه تا اوایل مهرماه با یک وسیله مناسب (قیچی باغبانی یا چاقویی تیز) قلمههایی را به طول 7 تا 10سانتیمتر جدا کنید. بهترین قلمه برای تکثیر گل سنگ گرفتن قلمه نوک ساقههاست. از نوک ساقه قلمه هایی به طول 5 الی 20 سانتیمتر به همراه چند برگ (3 یا 4 برگ کافی است) تهیه کنید. توجه داشته باشید که وجود حداقل یک گره (گره مکان اتصال برگ به ساقه است) بر روی قلمه گل سنگ ضروری است.
قلمه ها را میتوان در پودر هورمون ریشه زایی فرو برده (البته بستر را نیز می توان از مخلوط شن و خاک برگ نیز تهیه کرد) و بعد در گلدانی با قطر دهانه در حدود 7 سانتیمتر حاوی کمپوست بذر و قلمه کاشت البته میتوان قلمه را نیز در آب ریشهدار کرد. قلمه ها را در دمای مناسب (20درجه سانتیگراد) ، نور کافی ولی دور از تابش مستقیم خورشید قرار دهید. این قلمهها را با نایلون و یا کیسه شفاف پلاستیکی بپوشانید تا عمل تعریق انجام شود. تعرق قلمه به عملیات ریشهدهی سرعت بیشتری خواهد داد.
ریشه دادن قلمه گیاه گل سنگ به زمانی در حدود 2 ماه نیازمند است. پس از آن بایستی کیسه پلاستیکی را برداشته تا گیاه بتواند در محیط طبیعی به رشد خود ادامه دهد. گیاه را با کود مایع تغذیه کنید تا گیاهی شاداب و سرحال داشته باشید. سپس آن را به گلدانی با قطر دهانه 10 سانتیمتر حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت منتقل کنید. در روش ریشه دهی در آب، زمانی که طول ریشه ها به 5 سانتیمتر رسید، قلمه ها را بیرون آورده و در گلدانهایی با قطر دهانه 9 سانتی متر بکارید. دقت کنید که به ریشهها صدمهای وارد نشود.
هرس گیاه گل سنگ:
هر چند وقت یکبار برای جلوگیری از علفی شکل شدن گیاه سر شاخه ها را بزنید.این کار موجب میشود که گیاه از پایین پر تر شود. شما نیز می توانید همان سر شاخه ها را دوباره کاشته و تعداد گل سنگ ها را افزایش دهید .