کوکوپیت نوعی بستر کشت است که با استفاده از الیاف پوست و پوشش میوه نارگیل تهیه میشود. کوکوپیت معمولاً به صورت فشرده به بازار عرضه میشود و مصرفکننده نهایی با افزودن آب به این الیاف فشرده آنها را برای استفاده آماده میکند. برای اولین بار در قرن نوزدهم برای باغبانی استفاده شد. اما به خاطر کیفیت آنها پس از مدت کوتاهی، استفاده از آنها کاهش یافت و محبوبیت خود را از دست دادند. در اواخر قرن بیستم زمانی که با روشهای جدید کوکوپیت بهتری تولید شد، به محیط کشتی ارگانیک که با محیطزیستی سازگار بوده و پایدار است تبدیل شد. بعد از افزودن آب، هر ۱ کیلوگرم کوکوپیت فشرده میتواند به ۱۵ لیتر کوکوپیت مرطوب تبدیل شود.
کوکوپیت چگونه تولید میشود؟
1. کوکوپیت با استفاده از الیاف دورریختنی پوست نارگیل تولید میشود. رشتههای نازک پوست نارگیل جدا شده سپس پودر و بستهبندی میشوند. برای این کار ابتدا نارگیلها خیسانده میشوند، روشی برای به عمل آوردن که بهطور طبیعی باعث تجزیهی پوستهی خیس میشود. معمولاً پوست نارگیلها به مدت ۶ ماه یا بیشتر و برای تجزیه شدن در آب خیسانده میشوند. امروزه این فرآیند را میتوان در مدت کمتری و طی یک هفته با استفاده از تکنیکهای ماشینی پیشرفته انجام داد. بعد از خیسانده شدن رشتهها بهوسیلهی شانههای مخصوص از پوسته جدا میشوند، این فرآیند جدا کردن الیاف نام دارد.
2. زمانی که رشتهها یا الیاف نارگیل بهوسیلهی شانه از پوسته جدا شد، خشکشده و بهصورت آجری شکل، گرد و یا گلدانهایی از الیاف نارگیل درمیآیند یا به صورت نرم بستهبندی میشود. در این مرحله کوکوپیت خشک و عملآوری شده است و برای فروش و استفاده آماده است.
اجزا کوکوپیت
کوکوپیت از سه بخش تشکیل شدهاست که ممکن است در بافتهای مختلف هر سه یا یکی از بخشها وجود داشته باشد.
1.پیت:به دانههای ریز با ابعاد 1 تا 5 میلیمتر گفته میشود و به رنگ قهوهای تیره میباشد.
2.الیاف:به الیاف نخ مانند با ضخامتی بسیار کم و با طول متغیر در بافتهای مختلف گفته میشود.
3.چیبس:به ذزاتی بهم چسبیده پیت و الیاف به اندازه چیبس خوراکی گفته میشود.
کشورهای سازنده
در حال حاضر دو کشور تولیدکنندهای کوکوپیت در سطح جهان میباشند.
1.هند:دارای شوری بالا سرعت باز شدن پایین حجم گیری پایین می باشد.
2.سریلانکا:دارای شوری پایین سرعت باز شدن بالا حجم گیری بالا می باشد
مزایای استفاده از کوکوپیت
1. برداشت سریع و محصولات بیشتر
وقتی از بستر کوکوپیت برای کشت یا زهکشی خشک استفاده میکنید نتایج خوبی به همراه دارد. با استفاده از مواد مغذی مناسب در مخزن آب برای این نوع بستر، ریشهی گیاهان به راحتی به مواد مغذی دسترسی داشته و رشد بیشتر خواهند بود.
2. فضای کافی برای سیستم ریشه
الیاف نارگیل توانایی جذب آب، زهکشی بالا و هوادهی مناسب را دارا هستند. این بستر فضای کافی برای ریشهها فراهم میکند و هوای کافی را در اختیار آنها قرار میدهد.
3. pH خنثی
pH کوکوپیت خنثی و در محدودهی ۵٫۲ الی ۶٫۸ است، چون این محدوده با گذشت زمان تغییر میکند، لازم است تا با کودهای ارگانیک مقدار pH مجددا تنظیم شود.
4. کاهش عوامل بیماریزای و خطر آفات
بستر کشت کوکوپیت دارای ویژگی ضدقارچی است در نتیجه ریشهها را سالم نگه میدارد و میتواند برخی از آفات را دفع کند، یعنی رشد گیاه آسانتر خواهد بود.
5. محصولی سازگار با محیطزیست
هر درخت نارگیل سالانه بهطور متوسط ۱۵۰ نارگیل تولید میکند. الیاف نارگیل بخشی از مواد زائد این میوه است.
6. بستر کشت با قابلیت استفاده مجدد
کوکوپیت را با ضدعفونی کردن صحیح میتوان دوباره استفاده کرد. این بستر کشت پایدار است، اما برای دورهی رشد بعدی باید آن را به شیوهی صحیح آماده کرد تا بتوان محصولی سالم را تضمین کرد.
معایب استفاده از کوکوپیت
1. احتمال وجود نمک در کوکوپیت
بررسی کنید بستر کوکوپیتی که انتخاب میکنید چگونه تولیدشده است. اگر پوست نارگیلها در آبشور خیسانده شده است مطمئن شوید توسط تولیدکننده با آب تازه شستشو شده باشد یا خودتان این کار را انجام دهید.
2. پاکسازی با مواد شیمیایی
در پایان فرآیند خشککردن، بستههای الیاف نارگیل با مواد شیمیایی پاکسازی میشوند تا از رشد عوامل بیماریزا در آنها جلوگیری شود. اطلاع از چگونگی این کار کمک میکند تا محصولتان را کنترل کنید، چون باقیماندهی مواد شیمیایی ممکن است رشد گیاه را تحت تأثیر قرار دهد.
3. احتمال محبوس شدن کلسیم، منیزیم و آهن
بستر کوکوپیت به دلیل تبادل یونی بالایی که دارد مواد مغذی (کود) موردنیاز را در مواقع نیاز ذخیره یا آزاد میکند، اما امکان نگهداشتن کلسیم، منیزیم و آهن در آن وجود دارد؛ یعنی باید از مواد غذایی مخصوص این بستر استفاده کنید تا برای داشتن محصولی سالم سطح کلسیم، منیزیم و آهن را افزایش دهید.
موارد مصرف
کوکوپیت را میتوان در کشتهایی استفاده کرد که از خاک استفاده نشود.
1.کشت بدون خاک گلهای شاخه بریده مانند رز
2.در صنعت نشا کاری
3.در تولیدات کشاورزی هیدروپونیک(بدون خاک)
4.کشت بافت
4.کشت هیدرو پونیک توت فرنگی
دلایل استفاده از کوکوپیت
1.شوری بیش از حد خاکهای کشور (یکی از معضلهای که استفاده کنندگان با کوکوپیت دارا میباشند شوری آن است )
2.مشکل کم آبی کشور که کوکوپیت نگهدارنده آب فوق العادهای میباشد .
3.عاری از بیماریهای خاکزی و آفات میباشد.(در خاکهای کشور به دلیل دارا بودن حجم زیاد بیماری و آفت باعث خشکی گیاه و یا حتی سبز نشدن بذر میگردد)
4.استفاده از آن نسبت به باقی بسترهای کشت موجود در دنیا قیمت ارزان تری دارد.
5.بافت آلی دارد و در طبیعت به سرعت تجزیه میشود و آلودگی برای محیط زیست ندارد.
6.افزایش قیمت بذر نسبت چند سال اخیر که قیمت بذر حدود 40 برابر افزایش داشتهاست.(بذرهای که در زمان قدیم مورد استفاده قرار میگرفت دارای قوه نامیه پایین و همچنین درصد سبزنگی پایین داشته که امروز با وجود بذرهای وارداتی در کشور قیمت این بذرها افزایش پیدا کردهاست و همچنین این بذور جدید افزایش عملکرد 5 برابری نسبت به بذرهای گذشته داشتهاست)
انواع کوکوپیت
بافت فاین
که شامل هشتادو پنج درصد پیت و پانزده درصد الیاف با اندازه حداکثر 4 سانتیمتر میباشد.
بافت مدیوم
که شامل هشتاد تا هشتاد و پنج درصد پیت و همچنین پانزده تا بیست درصد الیاف با اندازه حداکثر 15 سانتیمتر میباشد.
کوکوچیپس
که شامل سی درصد پیت و سی تا شصت درصد چیپس و مابقی الیاف با ابعاد متغیر میباشد.
استفاده از کودهای مدرن برای کشت در کوکوپیت و کسب بهترین نتایج
به دلیل پیچیدگی بستر کشت کوکوپیت، بهمنظور محافظت از محصول خود باید از کودهای مخصوص و معتبر استفاده کنید.
اکثر کودهای کشت کوکوپیت که در بازار موجود است دارای کلسیم و منیزیم زیادی هستند؛ اما بر اساس تحقیقات قطعهی گمشدهی پازل کوکوپیت، آهن است. گیاهان در بستر کشت کوکوپیت نهتنها به کلسیم و منیزیم بیشتر، بلکه به آهن بیشتری هم نیاز دارند، چون کوکوپیت از نظر شیمیایی نیازمند آهن است. در کل با استفاده از کودهای استاندارد مخصوص کوکوپیت، محصولات خوبی خواهید داشت.
هر آنچه برای چرخهی رشد و گلدهی گیاهانتان نیاز دارید را میتوانید با کودهای مدرن و فرمول مخصوص کوکوپیت تأمین کنید. ترکیبات کودی جدید با فرومولاسیون ارگانیک برای افزایش رشد گیاه در بستر کوکوپیت تهیه شدهاند. این کودها با pH مناسبی که دارند محلولی متعادل و چندمنظوره ایجاد میکنند که دیگر نیازی به اندازهگیری pH نیست چون آنها همهی جزئیات را کنترل میکند.
خاک کوکوپیت برای چه گیاهانی استفاده می شود ؟
از این خاک برای بستر کاشت گوجه فرنگی، فلفل دلمه، خیار و گیاهان آپارتمانی میتوان استفاده کرد. چنانچه گفتیم این خاک بستر خوبی برای رشد و رویش گیاه و بذر، نشا، انواع پیاز و قلمه است. در بخش صیفیجات و گلهای شاخه بریده مانند رز و لیلیوم و نیز کاشت درختچه و قارچ عالی عمل میکند.
ولی اگر ترکیب گفته شده در بالا را درست کنید میتوانید برای انواع گیاهان آپارتمانی استفاده کنید و بهترین خاک برای گیاهان آپارتمانی و تکثیر آنها می باشد.
کوکوپیت برای کاکتوس
یکی از بسترهای عالی برای تکثیر و کاشت کاکتوس استفاده از همین خاک هست که هم آب مورد نیاز رو برای گیاه ذخیره میکنه و هم بسایر سبک هست و سریعا آب اضافی از گلدان خارج خواهد شد. پس اگر دوست دارید که کاکتوس را تکثیر کنید از کوکوپیت و کمی پرلیت استفاده کنید.
نکاتی درمورد کوکوپیت
بستر کوکوپیت نیاز به تغذیه روزانه دارد. برای غلبه بر ظرفیت تبادل یونی کوکوپیت مهم است که از مواد غذایی مخصوص این بستر کشت استفاده شود، همچنین باید سریعتر از آنکه بتواند با عناصر غذایی واکنش منفی دهد آن را تغذیه کنید. خیساندن کوکوپیت بسیار مشکل است و وقتی خیس میشود نمیتواند اکسیژن را در خود نگه دارد، بنابراین برای گلخانهداران که آبیاری را به صورت دستی انجام میدهند، کوکوپیت نیازمند کار بیشتری است. با اینحال گلخانهداران صنعتی این ویژگی را دوست دارند، چون میتوانند سیستم آبیاری قطرهای را به گیاه متصل کنند.