کروتون، رنگین‌ترین گیاهی که می‌توانید پرورش دهید

معرفی گیاه کروتون

نام رایج فارسی این گیاه آپارتمانی کروتون است که به آن کرچک هندی نیز می‌گویند. کروتون از خانواده افوربیاسه است و انواع بسیار زیادی دارد که یکی از آنها کروتون پرتقالی محبوب است. این گیاه چند رنگ بومی اقیانوسیه، اندونزی، مالزی و استرالیا است و به همین دلیل رطوبت بالا را دوست دارد.

ارتفاع این گیاه در داخل گلدان تا حداکثر 1 متر و در طبیعت تا 3 متر هم می‌رسد. کروتون تراکم شاخ و برگ زیادی دارد و رنگ برگ های آن معمولا مخلوطی از سبز ، زرد ، قرمز ، صورتی ، سیاه و نارنجی و شکل برگ های آن بسیار متنوع است و از پا مرغی تا پرتقالی، گورخری، رشته ای و … متغیر است. کروتون دارای گلهای فصلی به رنگ سفید است که روی گل آذین جدا و به طول 8 الی 30 سانتی متر رشد می‌کنند.

در صورتی که محل کار و یا زندگی شما نور کافی و گرمای متعادل داشته باشد، این گیاه می‎تواند بهترین گزینه برای شما باشد. به دلیل حساس بودن کروتون بهتر است آن را در جایی نگهداری کنید که بوی مواد شیمیایی حداقل باشد. کروتون به دلیل ویژگی رطوبت دوستی، می‌تواند در آب نیز به خوبی رشد کند.

 

شرایط نگهداری گیاه کروتون

نور مناسب گیاه کروتون

گیاه کروتون به نور زیاد و غیر مستقیم نیاز دارد. کمبود نور موجب از بین رفتن رنگ زیبای برگ ها می‌شود و کم کم برگ ها از قسمت بالای گیاه بی‌رنگ شده و شروع به ریزش می‌کنند. باید توجه داشت نور مستقیم می‌تواند برگ های تازه روییده را صدمه بزند و سایه زیاد می‌تواند برگ های گیاه را پژمرده کند.

بهتر است کروتون را در مکانی قرار دهید که نور غیر مستقیم زیاد وجود دارد. پنجره آفتاب گیر جنوبی مکان مناسبی برای این گیاه است. میزان نور دریافتی در کیفیت، رنگ و تراکم برگهای کروتون تاثیر بسزایی دارد. بنابراین اگر گیاهی متراکم و خوشرنگ می‌خواهید، آن را در نور مناسب قرار دهید.

 

دمای مناسب گیاه کروتون

گیاه کروتون به دلیل بودن در زادگاهی گرمسیری، هوای گرم را دوست دارد و در دمای بین 17 تا 23 درجه سانتی گراد به خوبی رشد می‌کند. از قرار دادن این گیاه در مجاورت وسایل گرمایشی به شدت خودداری کنید. تغییرات پی در پی دما موجب وارد شدن شک به گیاه و از بین رفتن آن می‌شود. قرار گرفتن کروتون در دمای کمتر از 12 درجه موجب قهوه ای شدن برگهای آن می‌شود.

 

میزان آبیاری گیاه کروتون

کروتون دوستدار خاک نسبتا مرطوب است. اجازه دهید سطح خاک قبل از آبیاری کمی خک شود سپس به آبیاری مجدد اقدام کنید. رطوبت خاک به این منظور نیست که خاک گیاه دائما خیس باشد. کروتون به آبیاری زیاد حساس است و در صورتی که ریشه ها به مدت طولانی در آب غوطه ور باشد، دچار پوسیدگی شده و گیاه را از بین می‌برد. استفاده از آب جوشیده سرد شده یا بدون املاح و کلر برای این گیاه مناسب است. آبیاری کروتون بهتر است با آب همدما با محیط صورت گیرد و از دادن آب سرد به این گیاه خودداری کنید زیرا موجب اختلال در رشد و عمل فتوسنتز می‌شود.

 

 

رطوبت مورد نیاز گیاه کروتون

کروتون رطوبت دوست است و به رطوبت هوای ۷۰ تا ۹۰ درصد احتیاج دارد. در صورتی که گیاه شما با مناسب بودن تمامی شرایط بیحال شد و برگهای خود را انداخت، باید سریعا رطوبت آن را افزایش دهید و خواهید دید که گیاه به سرعت شاداب می‌شود. جهت تامین رطوبت گیاه می‌توانید از روشهای زیر استفاده کنید :

1. زیر گلدانی بزرگی در زیر گلدان قرار دهید و آن را از سنگ ریزه پر کرده و تا نصفه آب بریزید و گلدان را بر روی آن قرار دهید به صورتی که ته گلدان با آب در تماس نباشد.
2.  گلدان گیاه را داخل گلدان بزرگتری قرار دهید و دور آن را با خزه ی مرطوب بپوشانید.
3. اسپری کردن آب بر روی برگ های گیاه به صورت روزانه در فصل های گرم سال و دوبار در هفته، در روز های سرد سال است. ( توجه داشته باشید که هیچگاه نباید این عمل را در زیر نور مستقیم آفتاب انجام دهید چراکه موجب ایجاد سوختگی بر روی برگ های گیاه می‌شود. )

 

کوددهی گیاه کروتون

جهت رشد بهتر گیاه، می‌توانید در فصول رشد از کودهای تقویتی مانند سه بیست یا کودهای محلول استفاده کنید و هر دو هفته یکبار از اول فروردین تا آخر شهریور گیاه را تقویت کنید.

 

خاک مناسب گیاه کروتون

بهترین خاک، خاک و کود آماده و یا یک خاک سبک، متخلخل با زهکش بالا است. توجه داشته باشید که در هنگام کاشت گیاه کروتون، ریختن پوکه در زیر گلدان جهت خارج شدن آب اضافی فراموش نشود. استفاده از پوکه برا حفظ رطوبت خاک نیز پیشنهاد می‌شود.

 

زمان تعویض گلدان گیاه کروتون

کروتون به تعویض گلدان سالیانه نیازی ندارد و تنها در صورتی که ریشه های گیاه از ته گلدان بیرون بزند بهترین زمان برای تعویض گلدان است. ترجیحا گلدان را در فصل رشد تعویض کنید و اگر امکان تعویض گلدان را نداشتید، می‌توانید خاک سطحی را با خاک جدید جایگزین کنید.

 

 

تمیز نمودن برگ های گیاه کروتون

تمیز کردن برگهای زیبای کروتون را فراموش نکنید چرا که در غیر این صورت گیاه نمی‌تواند به درستی تنفس کند و عمل فتوسنتز را انجام دهد. علاوه بر سلامت گیاه، زیبایی این گیاه به برگهای خوشرنگش است و در صورت غبار آلود شدن آنها، گیاه زیبایی خود را از دست می‌دهد. می‌توانید هر هفته برگ ها را با آب لوله کشی ای که کلر آن از بین رفته است تمیز کنید. استفاده از چند قطره شیر در یک لیتر آب نیز محلول مناسبی برای تمیز کردن برگها است. بهتر است از مواد براق کننده شیمیایی استفاده نکنید چرا که محفظه های تنفس برگ را می‌بندد.

 

هرس کردن گیاه کروتون

کروتون فقط باید برای از بین بردن بخش‌های ناسالم و مرتب شدن ظاهری هرس شود. برگ‌ها و شاخه‌های مرده باید از منشا اصلی خود جدا شوند، اما برگهایی که بیش از حد رشد کرده‌اند کافی است تا بالای ساقه خود بریده شوند. هرگز بیش از یک سوم ارتفاع ساقه را در یک مرحله هرس کردن از بین نبرید. قبل از هرس مجدد، اجازه دهید گیاه باز هم رشد کند.

 

گلدهی گیاه کروتون

این گیاه گل‌هایی زرد و ستاره‌ای شکل می‌دهد که بر روی خوشه‌های بلندی بین برگ‌های گیاه آویزان می‌شود. اما این گل‌ها به شدت کوچک هستند که شاید هیچ‌گاه به چشم نیایند و نقطه قوت این گیاه برگ‌های زیبای آن است.

 

آیا گیاه کروتون سمی است؟

اگر چه کروتون جزو گیاهان سمی خطرناک نیست، اما نباید توسط انسانها و حیوانات خورده شود. شیره این گیاه در صورت تماس با پوست می‌تواند باعث ایجاد حساسیت‌های پوستی یا خارش شود. همچنین بلعیدن برگ‌های کروتون نیز می‌تواند باعث ایجاد اشکال در سیستم گوارشی، استفراغ یا اسهال شود. مصرف کم این گیاه نمی‌تواند آسیب جدی ایجاد کند اما در صورت مصرف حجم زیادی از آن می‌تواند کشنده باشد. پس با توجه به ظاهر رنگارنگ و جذاب کروتون، آن را از دسترس کودکان و حیوانات دور نگه دارید.

اگر حیوان خانگی شما پس از خوردن برگهای کروتون دچار احساس ضعف، بی‌حالی و تهوع شد او را سریعا به دامپزشکی ببرید.

 

روش تکثیر گیاه کروتون

تکثیر کروتون به سه روش مختلف از جمله : قلمه کروتون در آب، خاک و یا از طریق ریشه هوایی صورت می‌گیرد. زمان مناسب انجام اینکار در اواخر بهار و در فصل طول فصل زمستان است. این گیاه شرایط گرم را دوست دارد و باید در بستری گرم تکثیر شود لذا باید دمای بستر را حدود 21 الی 24 درجه سانتیگراد نگه داشت. برای برش زدن قلمه ها از چاقو و یا قیچی تمیز و ضد عفونی شده استفاده کنید تا گیاه و قلمه ها آلوده نشوند.

قلمه زدن کروتون در خاک

1. برای تکثیر کروتون از این روش ابتدا قلمه هایی جوان از ساقه ی گیاه به طول 8 الی 15 سانتیمتر با کمک چاقو یا قیچی جدا کنید. سعی کنید برش قلمه ها را به صورت مورب بزنید تا سطح بیشتری از قلمه با خاک در تماس باشد.
2. تمامی برگ های قلمه ها را به جز 3 الی 2 برگ بالایی جدا کنید تا گیاه بتواند بیشتر انرژی خود را صرف ریشه زایی کند.
3. برای عملکرد بهتر میتوانید قبل از کاشت قلمه ها در خاک آن را داخل هورمون ریشه زایی فرو کنید.
4. خاک مناسب برای کاشت قلمه ها مخلوطی از پوکه یا ماسه ، پرلیت و پیت ماس میباشد. این ترکیب خاک به اندازه ی کافی غنی نیست ولی برای رشد قلمه مناسب است.برای غنی کردن ترکیب میتوانید خاک برگ و کمپوست نیز به آن اضافه کنید.
5. این قلمه ها به نور و گرمای زیادی جهت رشد نیاز دارند.پس گلدان حاوی قلمه ها را در محلی با نور زیاد و دمای حدود 24 درجه سانتی گراد قرار دهید. برای ایجاد شرایط گلخانه ای و رشد بهتر قلمه ها میتوانید روی آن ها را با پلاستیکی شفاف بپوشانید.
6. هفته ای 1 الی 2 بار به قلمه ها آب دهید. ریشه زایی بین 6 الی 8 هفته طول میکشد.
7. بعد از ریشه دار شدن و دادن برگ جدید ، گیاه را به گلدان جدیدی منتقل کنید.

 

قلمه کروتون در آب

1. ابتدا مانند آنچه در روش قبلی گفته شد قلمه هایی به طول 8 الی 15 سانتیمتر تهیه کنید.
2.  برگ های نیمه ی پایینی قلمه را به طور کامل بکنید به طوری که در آخر تنها 2 الی 3 برگ باقی بماند.
3. قلمه ها را داخل ظرف یا لیوانی آب قرار دهید.
4. قلمه ها را در محلی پر نور و گرم قرار دهید.
5. در شرایط مساعد قلمه ها بعد از 3 الی 6 هفته ریشه میدهند.
6. بعد از گذشت مدتی که ریشه ها بلندتر شدند و گیاه برگ های جدیدی داد میتوانید آن را به گلدان منتقل کنید.

 

تکثیر گیاه کروتون به روش خوابانیدن هوایی

1. یک ساقه ی بلند از گیاه را انتخاب کنید. اگر برگی بر روی قسمتی که انتخاب کرده اید وجود دارد که مزاحم کارتان است، حذفش کنید.
2. از یک چاقوی مناسب یا کاتر که تمیزند و به خوبی ضد عفونی شده اند کمک بگیرید. پوست ساقه ی گیاه را جدا کنید.(این کار را باید با صبر و دقت زیادی انجام دهید تا به دستتان و گیاه آسیبی نرسد.) مراقب آوند های آبکش و چوبی گیاه باشید.
3. قسمتی از ساقه را که پوست آن را کنده اید، به کمک قلمو به هورمون ریشه زایی آغشته کنید.
4. دور این قسمت را با خزه ی اسفاگنوم بپوشانید.
5. روی خزه را به کمک کیسه ای پلاستیکی محکم ببندید به صورتی که هوا داخل آن نباشد.
6. بالا و پایین کیسه را با چسب محکم ببندید تا تبادل هوایی با محیط بیررون صورت نگیرد.
7. خزه اسفاگنوم را قبل از استفاده داخل آب بگذارید تا کاملا مرطوب شود و سپس آن را از آب خارج کرده و اندکی فشار دهید تا آب های اضافی آن خارج شود. این خزه خاصیت قارچ کشی داشته و تا 10 برابر وزنش آب نگه میدارد.
8. پس از مشاهده ی ریشه ها در کیسه ساقه را از محل رویش ریشه ها با وسیله ای مناسب قطع کرده و با همان خزه ها در گلدانی جدید بکارید.

 

 

انواع گیاه کروتون

کروتون دارای بیش از 100 گونه مختلف است که در رنگ و شکل ظاهری برگها با یکدیگر متفاوتند.

کروتون رشته ای

کروتون رشته ای دارای برگهای باریک، نازک و کشیده است و می‌تواند تا 90 الی 120 سانتی متر قد بکشد. این گیاه نور غیر مستقیم زیاد را دوست دارد و رطوبت زیاد را ترجیح می‌دهد.

 

 

کروتون زرد یخی

این کروتون شاخ و برگ های سبز روشن به همراه رنگ زرد زیبا دارد و جذابیت بسیار زیادی دارد. ارتفاع این گیاه به 90 الی 120 سانتی متر می‌رسد. این نوع کروتون را می‌توان هم به عنوان گیاه خانگی و هم در فضای باز پرورش داد. این نوع کروتون را می‌توان در آفتاب کامل تا نیمه سایه نگهداری کرد.

 

 

کروتون قطره طلا

این کروتون زیبا و خاص دارای برگهای سبز روشن با لکه های طلایی است. این گیاه زیبا را می‌توانید در داخل خانه با نور غیر مستقیم زیاد پرورش دهید.

برخی شمشاد ژاپنی یا آکوبا را نیز از خانوده گیاه کروتون دانسته و از آنجایی که به کروتون لکه طلایی شباهت زیادی دارد با عنوان کروتون آکوبا آن را پرورش و نگهداری می‌کنند.

 

 

کروتون موزی

با پرورش این نوع کروتون روشن با برگ های سبز نیزه ای شکل که با رنگ زرد موزی پوشیده شده اند، رنگ ها را به فضای داخلی خود بیاورید. در سایه جزئی و نور روشن با آبیاری متوسط به خوبی رشد می‌کند.

 

 

کروتون پا مرغی

این کروتون دارای برگهای سه لبه است و در رنگ بندی قرمز، نارنجی، سبز و زرد وجود دارد. کروتون پامرغی مقاومت بالایی دارد و در خاک سبک و زهکشی شده به خوبی عمل می‌کند.

 

 

کروتون پرتقالی

کروتون پرتقالی دارای برگهای پهن و نوک تیز در رنگ بندی سبز، نارنجی، قرمز، زرد و صورتی است و می‌تواند تا ارتفاع 3 متر در فضای باز رشد کند. نور زیاد و غیر مستقیم و خاک سبک از علاقه مندی های پرتقالی است.

 

 

بیماری های گیاه کروتون و روش درمان

کروتون گیاه مقاوم با نگهداری آسان است و تنها حساسیت آن، دما و رطوبت است. در صورتی که در دماهای پایین و یا رطوبت بسیار کم قرار بگیرد، دچار مشکلاتی می‌شود که در ادامه شما را با این مشکلات آشنا خواهیم کرد.

 

علت کمرنگ و روشن شدن و زرد شدن برگ ها

دلیل ایجاد این مشکل تاریک بودن محیط است.گیاه را به مکانی پرنور منتقل کنید چراکه به نور زیادی احتیاج دارد.

 

علت ریزش برگ کروتون

نوسانات دمایی زیاد موجب بروز این مشکل میشود.تلاش کنید تا دمای محیط را ثابت نگه دارید.

 

علت پژمردگی کروتون

این مشکل به دلیل گرم بودن هوا گیاه تشنه بودن گیاه ایجاد میشود. گیاه را به محل خنک تری منتقل کرده و آنرا آبیاری کنید.

 

علت ریزش برگ های قسمت پایینی

دلیل ایجاد این مشکل سرد و خشک بودن هوای محیط است. گیاه را یه محل گرمتری منتقل کنید و آن را با اسپری آب غبار پاشی کنید.

 

 

علت ریزش برگ ها با لکه های قهوه ای

آلوده بودن هوای محیط به گاز آشپزخانه یا گاز های نفتی این مشکل را ایجاد میکند.گیاه را به محلی با هوای بهتر منتقل کنید و به رفع مشکل اقدام کنید.

 

علت پوسیدگی برگ ها و ساقه

آبیاری بیش از اندازه موجب بروز این مشکل میشود که در صورت شدت این موضوع موجب مرگ گیاه میشود. برای جلوگیری از بوجود آمدن این مشکل توجه کنید که در فاصله ی بین دو آبیاری خاک سطح گلدان خشک شود.

 

علت ایجاد لکه های کوچک سوختگی بر روی برگ ها

غبار پاشی در زیر نور مستقم آفتاب این مشکل را ایجاد میکند.غبارپشی را در سایه انجام دهید.

 

علت ریز و کم رشد بودن برگ های جدید

مواد مغذی خاک کم است.برای رفع مشکل از تغذیه مصنوعی مطابق با دستور استفاده کنید.

 

آفت های گیاه کروتون

شپشک آرد آلود

وجود زخم های پنبه ای سفید رنگ بر روی برگ ها و ساقه ی گیاه نشانه ای بر وجود این آفت است.این آفت از شیره ی گیاه تغذیه میکند و به تدریج موجب مرگ گیاه میشود.برای رفع این مشکل میتوانید از سم حشره کش استفاده کرده و به کمک پارچه ای آغشته به این سم آن ها را از روی گیاه پاک کنید.همچنین استفاده از پنبه ی آغشته به آب و صابون هم میتواند در کاهش آفت موثر باشد.

 

 

کنه قرمز

زرد شدن برگها و ایجاد زخم هایی مانند تار عنکبوت در سطح زیرین ان ها نشان ی حضور این آفت است.گیاه را با سم کنه کش هر دو هفته یکبار تا رفع کامل مشکل سمپاشی کنید.تامین رطوبت گیاه میتواند در کاهش این آفات موثر باشد.

 

حشره ی آفت

از بین رفتن رنگ برگ ها و وجود لکه بر روی آن ها نشانه ی وجود آن است.با سم حشره کش نفوذی هر دو هفته یکبار طبق دستور  تا رفع کامل سمپاشی کنید.