گل میخک (نام علمی:Dianthus) این گل در ابتدا توسط گیاه شناس یونانی تئوفرستوس (Theopharastus)، دیانتوس (Dianthus) نامیده شد که گل بومی منطقه خاور نزدیک است.
برخی از پژوهشگران بر این باورند که نام میخک از کلمهٔ تاجگذاری یا تاج خورشید گرفته شده است؛ زیرا این گل، یکی از گل هایی بود که در مراسم تاجگذاری پادشاهان یونان استفاده می شد. این گل، امروزه بیشتر نشانه عشق، افتخار، برتری و جذابیت می باشد. میخک قرمز کم رنگ، نشانگر تحسین و میخک قرمز پر رنگ نشانگر عشق و احساسات بسیار عمیق است.
میخک گل کاران گیاهی چندساله نیمه مقاوم با ساقه های منشعب است. رقم های مدرن میخک گل کاران دائم گل بوده و برای تولید گل بریدنی در گلخانه پرورش داده می شود. محل اتصال برگ ها به ساقه که در واقع همان گره است در میخک کاملا متورم و برجسته است. اولین گره در پایین ساقه گیاه، نسبت به گره بالاتر رشد رویشی بیشتری دارد. شاخساره های رویشی محوری از نظر تعداد برگی که پیش از گل آغازی تشکیل می دهند، متفاوتند. شاخساره هایی که در گـره های زیر گـل تشکیـل می شوند تعداد برگ کمی پیش از گل آغازی تولید می کنند ولی شاخساره های حاصل از گره های پایین، برگ بیشتری تولید کرده و گل با ساقه طویل تر تولید می کنند. گل ها به صورت منفرد در انتهای ساقه ها قرار دارند.دارای رقم های کم پر و پر پر است. لبه گلبرگ ها دندانه دار و اغلب به هم پیچیده است. دارای رنگ های قرمز، سفید، صورتی، زرد و نارنجی می باشد. برخی نیز دو رنگ هستند. این گل اغلب به عنوان گل بریدنی استفاده می شود. گرچه به عنوان گل حاشیه ای و گل گلدانی و نیز در باغ صخره ای هم مورد استفاده قرار می گیرد.از نظر تیپ گل آذین، میخک به دو فرم استاندارد و اسپری یا مینیاتور دیده می شود. در تیپ استاندارد، جوانه های گل زیر گل انتهایی را حذف می کنند تا فقط یک گل درشت به دست آید.
در تیپ اسپری یا مینیاتور جوانه انتهایی حذف می شود و جوانه های جانبی روی ساقه طویل حفظ می شود تا تعداد زیادی گل حاصل شود. تا 2 –3 سال می توان به طور مداوم از آن گل گرفت ولی با پیر شدن، گلدهی کم شده و کیفیت گل ها کاهش می یابد. به طور معمول در بهار پس از دومین برداشت گل گیاهان را حذف می کنند. گل میخک یک گل مناسب برای کاشت در گلدان می باشد. با این گل می توان فضای زیبایی را در خانه و بالکن به وجود آورد. گل میخک در رنگ های زیادی وجود دارد. رنگ های گل میخک عبارتند از :قرمز، صورتی، بنفش، سفید و گاهی اوقات به رنگ زرد هم دیده می شود. گل میخک دو رنگ هم وجود دارد. ارتفاع گل میخک از 15 سانتی متر تا 90 سانتی متر می باشد و قطر گل های میخک 3 تا 5 سانتی متر است و یک گل معطر می باشد. گل میخک بسیار زیباست و گلکاران و باغبانان به این گل علاقه زیادی دارند.
درخت میخک بومی جزایر اندوزی و اقیانوسیه است و به علت زیبایی خاصی که دارد امروزه در بشتر نقاط دنیا به عنوان درخت زینتی پرورش داده می شود. میخک درختی است کوچک و مخروطی شکل که برگهای آنها هیچ وقت زرد نمی شود و در تمام طول سال سبز است.
ترکیبات شیمیایی:
غنچه های گیاه میخک پس از باز شدن یعنی قبل از این که رنگ خاکستری و ارغوانی آن تبدیل به قرمز شود، باید چیده و خشک شوند، میخک که به عنوان ادویه و دارو به کار می رود، پودر این غنچه ها است.غنچه میخک دارای 16 درصد و ساقه های درخت در حدود 5 درصد و برگ های آن دارای 2 درصد اسانس روغنی است که از تقطیر این قسمت ها به دست می آید.اسانس میخک دارای بویی قوی و طعمی سوزاننده است و این اسانس سفید رنگ است و اگر در مجاورت هوا قرار گیرد رنگ آن تیره و غلیظ می شود.اسانس میخک دارای اوژنول، اربوفیلین، الکل بنزیلیک، بنزوات دو متیل، فورفوول و اتیلن است.اوژنول که ماده اصلی میخک است آرام کننده و ضد عفونی کننده است و از آن در دندان پزشکی برای آرام کردن درد دندان استفاده می شود.
نگهداری از گل میخک:
از جمله نیازهای گل میخک می توان به نور کامل اشاره کرد. همچنین، در فصل زمستان هر دو هفته یکبار و در تابستان هر 2 الی 3 روز یکبار می بایست آبیاری شود.
کاشت گل میخک در گلدان:
گل میخک بسیار مناسب جهت کاشت و نگهداری در گلدان می باشد و نگهداری از آن در بالکن و در منزل می تواند فضایی بسیار زیبا را پدید آورد. این گل زیبا معطر بوده و در رنگ های متنوعی موجود می باشد که به همین علت توجه و علاقه باغبانان و زراحان فضای باز را به خود جلب کرده است.
گلدهی میخک:
میخک در باغچه در تابستان گل می دهد ولی در گلخانه در تمام طول سال می تواند گل بدهد. میخک گیاهی روزبلند اختیاری است و در شرایط روز بلند، گل انگیزی تسریع می شود. وقتی ۶ –۸ برگ تشکیل شده فتوپریود نقش خود را در گل انگیزی ایفا می کند. اگر گیاه به طور مداوم در شرایط روز بلند قرار گیرد، فاصله میانگیره ها بیش از حد طویل می شود. اگر در مرحله ۴ –۷ برگی طول روز بلند در یک دوره کوتاه ۶ –۷ هفته ای فراهم شود، کیفیت گل افزایش می یابد. دمای ۵ درجه سانتی گراد باعث تسریع گل انگیزی می شود ولی دمای ۱۰ درجه آن را به تأخیر می اندازد. این اثر بهارش فقط در میخک های استاندارد دیده می شود.
مراحل نمو گل میخک استاندارد (تک شاخه) به ۷ مرحله تقسیم می شود که به ترتیب عبارتند از:
۱. مرحله نخود سبز
۲. فندقی
۳. مرحله جوانه سفت
۴. مرحله صلیب
۵. مرحله ستاره ای
۶. مرحله قلم مویی
۷. گل های کاملا باز
نیازهای میخک:
نور و دمای میخک:
به طور کلی، میخک به هوای خنک و نور زیاد احتیاج دارد اما چندان به سرما مقاوم نیست. در واقع در درجه اول نور و پس از آن دما از جمله مهمترین عوامل مؤثر بر سرعت رشد و گلدهی میخک می باشند. دما، سرعت گل انگیزی و نیز نمو گل را تحت اثر قرار می دهد. دمای بهینه برای تولید گل، °C10 در شب و ۱۳ تا °C16 در روز است. دماهای بالا باعث کاهش قطر گل می شود.
شدت نور، تعیین کننده سرعت گل انیزی است. وقتی میزان نور کم است گل انگیزی کند بوده و برگ بیشتری تولید می شود. در نور زیاد،گل انگیزی سریع بوده و ساقه ها در زمان برداشت برگ کمتری دارند. ولی سرعت نمو گل تحت تأثیر میزان تابش نور قرار نمی گیرد. نور کم باعث ایجاد ساقه های ضعیف و در نتیجه کاهش کیفیت گل می شود. فتوپریود اثری مستقیم روی گلدهی و وضعیت ساقه دارد. گیاهانی که در شرایط نوری زیر ۸ ساعت رشد می کنند دارای ساقه های بلندتر، گل های کمی درشت تر و شاخه های جانبی بیشتر هستند. ولی آن هایی که در فتوپریود زیر ۱۶ ساعت رشد می کنند ساقه های کوتاه تر و شاخه های جانبی کمتری دارند.
خاک مورد نیاز میخک:
گرچه میخک در خاک های به نسبت سنگین بهتر از گل های دیگر مقاومت می کند ولی کیفیت و میزان محصول آن دراین شرایط کاهش می یابد. خاک باید دارای زه کشی خوب باشد، بنابراین خاک های شنی لومی که با مواد آلی اصلاح شده اند بسیار مناسب هستند، ترکیب خاک مناسب شامل ۱۰% رس، ۴۰% ماسه و ۵۰% پیت است. خاک های اسیدی را دوست ندارد و pHخنثی و یا ۶ –۷ برای آن مطلوب است.
آبیاری میخک:
خاک میخک باید همیشه مرطوب باشد. بنابراین بسته به عوامل مختلف مانند بافت خاک، طول روز، دما و رطوبت هوا، تناوب آبیاری متفاوت است. زمانی که شدت نور کم باشد، با کاهش مقدار آب در دسترس گیاه می توان از ایجاد شاخه های ضعیف جلوگیری کرد.
تغذیه میخک:
کمبود نیتروژن باعث می شود رشد میخک کم شده، برگ ها نازک و باریک شوند و انحناء طبیعی آن ها از بین برود. باید کودهای پتاسیم دار و فسفره به خاک اضافه شود که میزان نیاز این کودها به تقریب ۴ برابر کودی است که برای بستر کاشت گل های یک ساله توصیه شده است. محلول پاشی آهن نیز توصیه شده است. میخک به کمبود بُر حساس است و علائم آن شامل: ۱- گل ها و غنچه های بدشکل ۲- تولید شاخه های کوتاه ۳- انشعابات زیاد در انتهای ساقه است.
سرزنی (Pincement یا Stopping) میخک:
در میخک به دو روش سرزنی انجام می شود. یکی روش یک مرحله ای است که در آن ۳ –۴ هفته بعد از استقرار قلمه و آغاز رشد شاخه ها زمانی که شاخه های جانبی در کنار جفت برگ های پایینی به بلندی حدود ۵ سانتی متر رسیدند، از بالای پنجمین یا ششمین گره با دو انگشت ساقه را چیده و حذف می کنند به طوری که ۴ –۵ جفت برگ حفظ شود، و پس از آن از چهار شاخه ایجاد شده سه تای درونی حفظ و بقیه حذف شوند.
روش دیگر روش دو مرحله ای است که در آن مرحله اول شبیه یک مرحله ای است و در مرحله دوم ۵ –۷ هفته پس از سرزنی اول، نیمی از شاخه های جدید دوباره سرزنی می شوند.
قیم زنی میخک:
در گلدان از قیم های مفتولی دو پایه استفاده می شود و به وسیله بستن نخ، ساقه را هدایت می کنند.
در کشت وسیع در زمین از تورها یا شبکه های فلزی افقی که به صورت چند طبقه قرار می گیرند، استفاده می شود که این کار را توربندی گویند.
غنچه گیری (Disbudding) میخک:
غنچه گیری عمل مهمی در ارقام استاندارد میخک است که در آن جوانه های جانبی بعد از ظهور و بدون آسیب به برگ ها و ساقه ها حذف می شود. در میخک های خوشه ای (اسپری) جوانه مرکزی حذف می شود.
حذف جوانه های جانبی به منظور بزرگتر شدن گل انتهایی، بهتر شدن کیفیت آن و طویل شدن ساقه انجام می شود. زمانی انجام می شود که بوته به اندازه کافی رشد کرده باشد. در این عمل جوانه های گل جانبی پایینی تا ۶ گره زیر جوانه انتهایی حذف می شوند. بهترین زمان حذف جوانه ها وقتی است که جوانه گل انتهایی به قطر ۱۵ میلی متر رسیده باشد و اولین جوانه زیر جوانه انتهایی، به حدی رشد کرده باشد که به سادگی حذف شود.
کنترل گلدهی میخک:
میخک به طور معمول پس از تولید شش جفت برگ، آمادگی انتقال از مرحله رویشی به زایشی را پیدا می کند. پس از تشکیل جوانه گل، شـاخه به سـرعت رشد می کند و فواصـل میانگیره ها زیـاد می شود. فتوپریود تأثیر مستقیم بر سرعت گلدهی در وضعیت ساقه دارد. میخک به عنوان یک روزبلند اختیاری طبقه بندی می شود چون در شرایط روز بلند گل انگیزی سریع تر از شرایط روز کوتاه است. در شرایط روز بلند، تعداد برگ کمتری در مقایسه با روز کوتاه تولید می شود. بنابراین، می توان با استفاده از نوردهی مصنوعی، گلدهی را کنترل کرد. روش دیگر کنترل گلدهی، هرس گیاه است که بسته به مرحله رشد گیاه آن را از ارتفاع معینی قطع می کنند تا برگ های فعال حذف شوند و با این کار گلدهی به تأخیر می افتد.
افزایش گلدهی میخک:
میخک به روش های گوناگون مانند قلمه، بذر، خواباندن و تقسیم بوته قابل افزایش است. ولی در سطح تجاری بیشتر به وسیله قلمه زیاد می شود و بهتر است قلمه ریشه دار از افزایشگران که قلمه های بدون ویروس و ایندکس شده تولید می کنند خریداری شود.
قلمه میخک:
یک قلمه خوب میخک ساقه ای با قابلیت رویش بالا و قوی به طول cm10 –۱۵ با ۴ –۵ جفت برگ به وزن ۱۰ گرم است. قلمه ها از نوع انتهایی است. قسمت های انتهایی ساقه چون میانگره های کوتاه دارند و برگ ها به هم نزدیک هستند مناسب است. حذف برگ در قلمه ضروری نیست. گیاهی که برای قلمه گیری استفاده می شود باید سالم بوده، گل های درشت داشته و دارای ساقه های صاف و بلند باشد. ساقه ای که برای قلمه در نظر گرفته می شود مهم نیست که شاخه گلدهنده بوده و یا شاخه ای که گل تولید نکرده است، باشد. برای تهیه قلمه بهتر است از چاقوی باغبانی یا هر وسیله تیز دیگر استفاده نشود، چون سبب انتقال و انتشار بیماری ها می شود. بهتر است قلمه با دست از زیر محل گره چیده شود.
زمان قلمه گیری از اوایل پائیز و یا اوایل بهار پس از اولین برداشت گل می باشد و اگر شایط لازم در گلخانه فراهم باشد در هر موقع از سال می توان به این کار اقدام نمود. در سطح تجاری برنامه تولید بدین نحو است که قلمه ها را طوری ریشه دار می کنند که در بهار کشت شوند. در پائیز اولین گل برداشت شده و در بهار پس از دومین برداشت، گیاهان حذف می شوند.
با توجه به اینکه زمان های مختلف گلدهی با توجه به زمان های مختلف کاشت قلمه تعیین می شود، برنامه کاشت میخک ابزار اصلی تولید در پاسخ به تقاضای بازار است.
قلمه در ماسه مرطوب کشت می شود که استفاده از مه پاش و کاهش نور به ریشه دهی آن کمک می کند. دمای بستر قلمه °C15 –۱۸ و دمای هوای محیط °C10 –۱۳ مناسب است. در شرایط بهینه، قلمه ها پس از ۳ –۴ هفته ریشه دار می شود. چگونگی کاشت قلمه های زیشه دار میخک از جمله عوامل حساس در تعیین موفقیت یا شکست محسوب می شود. میخک ها نسبت به کاشت عمیق بسیار حساس بوده و دچار پوسیدگی می شوند. بنابراین قلمه ها را معمولا در همان عمقی که از پیش کاشته شده اند می کارند.
بذر میخک:
از آنجا که گیاهان حاصل از بذر شبیه والدین خود نیستند، کمتر جهت افزایش استفاده می شود. برای افزایش با بذر، بذرها در خزانه کشت می شوند و زمانی که بوته ها ۳ –۴ برگه شدند به خزانه دوم و یا گلدان منتقل و در زمان مناسب که شاید بهار سال آینده باشد به محل اصلی منتقل می شوند. بدین ترتیب گلدهی بوته ها از سال دوم شروع می شود. بذر گل میخک را می توان مستقیم در زمین اصلی کشت کرد ولی از آنجا که قیمت بذر آن بالا است و از طرف دیگر در مناطق سرد، بوته ها در زمستان به طور شدید آسیب می بینند، کمتر به صورت مستقیم کاشت می شود.
خواباندن میخک:
این روش زیاد مرسوم نیست و فقط برای گونه هایی که دارای ساقه های بلند می باشند، استفاده می شود. برای این کار ساقه های بلند را از نزدیک نوک آن (جوانه انتهایی) روی ماسه مرطوب قرار داده و روی ساقه را باماسه مرطوب می پوشانند. به منظور تسریع در ریشه دهی، توصیه می شود محل تماس ساقه با خاک زخمی شود.
تقسیم بوته میخک:
زیاد مرسوم نیست. زمان آن اواخر تابستان است.
کاسبرگ شکافی (Calyx splitting) میخک:
در این ناهنجاری فیزیولوژیک، کاسبرگ شکاف خورده و گلبرگ از یک سمت بیرون می زنند و تقارن گل از بین رفته و بازار پسندی آن کاهش می یابد. علت این پدیده اغلب ناشی از نوسانات دمایی و اختلاف زیاد بین دمای شب و روز می باشد که باعث تغییر سرعت رشد می شود. کاهش نوسانات دمایی، ازروش های کنترل این ناهنجاری است. شکافتن کاسه در دماهای خنک و در روزهای روشن افزایش می یابد. وقتی جوانه ها در شرایط خنک تشکیل شوند ردیف بیرونی گلبرگ ها شکل می گیرد. این جوانه های فربه و متورم به نام کله گاوی خوانده می شوند و به کاسبرگ شکافی خیلی حساس هستند.
گاهی تغییر در شرایط رشد مانند کوددهی و آبیاری نامنظم نیز می تواند به ایجاد این پدیده کمک کند. رقم هایی که گلبرگ های زیادی دارند به این بیماری حساس تر هستند و آن هایی که دارای کاسه پهن و تعداد گلبرگ های مناسب هستند به این عارضه مقاوم ترند. پتاسیم زیاد، باعث کمبود منیزیوم و بُر در میخک می شود. میخک به کمبود بُر خیلی حساس است و ممکن است باعث افزایش کاسبرگ شکافی و باز شدن نابهنجار جوانه های گل شود.
کاهش مصرف نیتروژن آمونیومی و استفاده از کود نیتراته به جای آن و نیز به کار بردن مقدار کافی بُر باعث کاهش این مشکل می شود. راه حل دیگر این است که دور هر کاسه گل به وسیله نوار پلاستیکی بسته شود.
باز شدن یکطرفه (Slabside) میخک:
ناهنجاری فیزیولوژیک دیگری در میخک است که در این حالت گل به صورت یکنواخت باز نمی شود چون گلبرگ ها در یک طرف برآمده بوده و گل نامتقارن است. گرم کردن تدریجی گلخانه تا رسیدن به دمای بهینه می تواند این نابسامانی را کاهش دهد.
زنگ میخک:
از بیماری های مهم میخک، زنگ است که به شدت به محصول آسیب رسانده و باعث نامرغوبی گل می شود.
پژمردگی فوزاریومی میخک:
از معضلات جهانی میخک محسوب می شود و برای کنترل آن باید از خاک ضدعفونی شده یا ارقام مقاوم به بیماری استفاده کرد.
برداشت میخک:
رقم های استاندارد (تک گل) زمانی که گلبرگ های بیرونی، از کاسبرگ خارج شده و شروع به پیچیدن به دور خود می کنند و گلبرگ های میانی شروع به باز شدن کردند، که در این حالت گل نیمه باز و حالت ربع کره دارد و به نام مرحله قلم مویی معروف است، باید برداشت شود. رقم های خوشه ای وقتی ۲ عدد گل به طور کامل باز شده روی ساقه باشد، باید برداشت شود. بهتر است در صبح که هوا خنک است برداشت انجام شود.
برداشت صحیح گل در میخک، تولید گل در آینده را تحت تأثیر قرار می دهد. برداشت به گونه ای باید انجام شود که در ارقام استاندارد ۲ –۳ گره روی گیاه باقی بماند.
تیمار گل میخک:
بعد از برداشت براینکه گل های برداشت شده از تاثیر عوامل سوء محیطی مثل دمای بالا ، اتیلن ، رطوبت کم ، نبود مواد غذایی و عوامل آلوده کننده در امان باشند، لازم است در شرایط خاصی نگهداری شوند، ارقام مختلف میخک از لحاظ حساسیت به اتیلن محیطی و درونی با هم فرق می کنند. ارقامی که از لحاظ تولید اتیلن فراز گرا هستند، سریعتر پیر شده و عمر ماندگاری کمتری دارند، در صورتیکه ارقام فاقد چنین خصوصیتی دیرتر پیر شده و عمرشان طولانی تر است. تحقیقات نشان داده است که در انتخاب ارقام، بهتر است ارقامی که از لحاظ تولید اتیلن نافرازگرا هستند ، انتخاب شوند چون عمر بعد از برداشت آنها حتی از ارقام غیر حساس به اتیلن بیشتر است . اتیلن باعث خمیدگی گلبرگ ها به طرف پایین و قهوه ای شدن آنها شده و از کیفیت و بازار پسندی گل ها بشدت می کاهد . برای کاهش اثرات زیان بخش اتیلن از ترکیبات بازدارنده تولید اتیلن و یا از ترکیبات بازدارنده عمل اتیلن استفاده می شود. ترکیبات دارای نقره ، مثل تیوسولفات نقره و یا نیترات نقره از عمل اتیلن جلوگیری می کنند، بطوریکه در حال حاضر به میزان زیادی از این ترکیبات در محلولهای دوام بخش گل استفاده می گردد. بدلیل اثرات سمی نیترات نقره ، تیو سولفات نقره بیشتر ترجیح داده می شود. گل های تیمار شده با (STS) دارای طول عمر حدود 30 روز هستند در صورتیکه گل های تیمار نشده تنها بمدت 6 تا 9 روز عمر کردند. افزودن ساکارز (10 % ) به محلول نگهدارنده حاوی (STS) عمر گل ها را بیشتر افزایش داده و بر کیفیت آنها نیز می افزاید . ساکارز بعنوان یک منبع غذایی استفاده شده و ساختمان و وظیفه غشاء سلولی را همچنان حفظ کرده و پتانسیل اسمزی را فراهم می کند.
میخک در طب سنتی:
میخک از نظر طب قدیم ایران خیلی گرم و خشک است و دارای خواص بسیاری است.
برای رفع دندان درد و گوش درد یک قطره از اسانس میخک و یا روغن آن را روی دندان بمالید و یا در گوش بچکانید.
میخک تقویت کننده مغز است و کسانی که حافظه ضعیف دارند باید از دم کرده میخک استفاده کنند.
این گیاه برای رفع سردرد مفید است، ضعف اعصاب را درمان می کند و برای رفع تنگی نفس موثر است.
کسانی که مبتلا به بیماری وسواس هستند برای درمان آن باید میخک بخورند. میخک جریان آنزیمی را افزایش داده و در نتیجه فعالیت گوارشی را تقویت می کند. به علاوه میخک تأثیر بی حسی موضعی دارد و به همین دلیل برای درمان معده درد و حالت تهوع مفید است
مقوی معده و جهاز هاضمه است، کبد و کلیه را تقویت می کند، سکسکه را برطرف می کند.
کسانی که قطره قطره ادرار می کنند برای درمان آن باید چای میخک بنوشند.
میخک اشتها آور است و بدن را تقویت می کند.
برای ترمیم قرنیه چشم و برطرف کردن لکه در چشم، می توان چند قطره از محلول آبی میخک در چشم چکاند.
میخک تب بر و برای گردش خون و قلب مفید است.
برای درمان کمردرد، چای میخک و یا دو قطره اسانس میخک را با آب گرم و یا چایی مخلوط کنید و بنوشید.
نوشیدن یک فنجان چای میخک بعد از غذا، گاز و درد معده را از بین می برد.
طرز استفاده میخک:
برای تهیه چایی یا دم کرده میخک مقدار 10 گرم میخک را با یک لیتر آب جوش مخلوط کرده و بمدت 5 دقیقه دم کنید.
فواید میخک:
1- تحریک دستگاه گوارش و کمک به هضم غذا و متابولیسم:در طب سنتی چین از این چاشنی برای درمان حالت تهوع و مشکلات گوارشی استفاده می شود. میخک جریان آنزیمی را افزایش داده و در نتیجه فعالیت گوارشی را تقویت می کند. به علاوه میخک تأثیر بی حسی موضعی دارد و به همین دلیل برای درمان معده درد و حالت تهوع مفید است.
2- کاهش درد دندان:استفاده از میخک برای کاهش دندان درد موثر است و همچنین به کاهش عفونت های دهانی کمک می کند. آغشته کردن محل پوسیدگی دندان به روغن میخک در تسکین درد دندان موثر است. میخک تقویت کننده مغز است و کسانی که حافظه ضعیف دارند باید از دم کرده میخک استفاده کنند.
اوژنول همانند بی حس کننده های موضعی موجب مهار هدایت پیام ها از گیرنده های حس درد به طور محیطی می شود و با مهار التهاب و تاثیر بر مسیر درد به صورت مرکزی موجب تسکین درد مزمن نیز می گردد. میخک در حدود 20 برابر قدرتمندتر از اوژنول و دیگر ترکیبات ضد درد می باشد.
3- درمان سرفه:جویدن میخک به همراه یک تکه کوچک از نمک معمولی به تولید بیشتر آب دهان کمک کرده و در نتیجه تحریک پذیری در گلو را کاهش می دهد.
4- کاهش استرس و آرام کردن تنش های روانی:اگر احساس می کنید استرس دارید مقداری آب را به همراه کمی برگ ریحان ، برگ نعنا و میخک بجوشانید سپس از این جوشانده برای تهیه چای سیاه استفاده کنید. این نوشیدنی را همراه با کمی عسل مصرف کنید. معجون گیاهی به دست آمده، تنش های شما را تسکین می دهد.
5- میخک درمان کننده ی سرطان است و حتی از ابتلا به سرطان نیز جلوگیری می کند.
انبارداری میخک:
در مقایسه با سایر گل های بریده میخک هابمدت طولانی تری بدون کاهش در کیفیت قابل انبار کردن هستند. انبارداری خشک در دمای پایین یک روش معمول در نگهداری گل های میخک می باشد، هر چند که از انبار های کم فشار نیز برای نگهداری استفاده می کنند. در طول انبارداری سرد و یا حمل ونقل دما باید بین صفر تا 5/1 درجه سانتیگراد حفظ شودو رطوبت نسبی انبار در حد 95-90 درصد تنظیم شود. در چنین شرایطی تولید اتیلن به حداقل رسیده و سرعت پیر شدن کاهش می یابد. جریان مناسبی از هوا نیز جهت تهویه و خروج گاز اتیلن تولید شده لازم است. برای بسته بندی از جعبه های کارتونی استفاده می گردد. بخش داخلی جعبه ها با لایه های پلی اتیلن و روزنامه پوشانده می شود. روزنامه ها در ته جعبه ها ، بین طبقات گل و روی جعبه ها قرار داده می شوند تا قطرات آب تشکیل شده را جذب نماید. گل ها نباید با لایه های پلی اتیلن تماس داشته باشند و به طور کامل پوشانده شوند. ته جعبه ها بهتر است برای جلوگیری از حرکت گل ها در حین حمل ونقل ، دارای بر جستگیهای عرضی باشد. کارتونها قبل از بسته شدن تا دمای صفر درجه سانتیگراد پیش سرما دهی می شوند. جعبه ها باید به گونه ای چیده شوند که بین آنها فضای کافی جهت جریان هوای سرد وجود داشته باشد. علاوه بر این وجود منافذ و سوراخ کافی در دیواره جعبه ها جهت اطمینان از حرکت کافی و راحت هوا از درون بسته ها لازم و ضروری است. تعادل رطوبتی در داخل بسته ها از اهم موارد مورد توجه است ، کمبود رطوبت و تنش آبی باعث کاهش عمر انباری گل ها شده و بر عکس ، رطوبت بالا و تجمع آب بر روی شاخ و برگ و گل ها موجب شیوع بیماری قارچی کپک خاکستری (Botrytis) و سایر بیماری های بلایت گلبرگی می شود. یکی از روش های موثر در جلوگیری از گسترش این نوع بیماری ها ، جلوگیری از نوسانات دمایی و تشکیل قطرات آب در داخل بسته ها است. چون گلبرگ های آلوده نه تنها کیفیت پایینی خواهند داشت ، بلکه عاملی جهت تولید اتیلن خواهند بود.