سرخس ها گروهی از گیاهان نهان زاد آوندی هستند که بسیار زیبا و انواع گوناگونی دارند . این گیاه طرفداران زیادی دارد و در اکثر خانه ها یافت می شود . زمانی که یک گیاه را درون خانه نگهداری می کنید ، راحت تر به نیازهای مراقبتی آن پی می برید .
مراحل کاشت و پرورش گیاه سرخس
دما
بیشتر سرخس ها در محیطی دوام می آورند که دمای آن به صورت مداوم بین 64 تا 75 درجه فارنهایت یا 18 تا 24 درجه سلیوس باشد .
خاک مناسب
سرخس ها در زمین های سبز بیش از همه دیده می شوند . خاک آن باید کاملا ارگانیک باشد . زمانی که سرخس را در یک گلدان در محیط خانه قرار دهید ، باید محتوای ارگانیک بودن خاک را بالا ببرید و از خزه و ذغال سنگ درون آن استفاده کنید .
نور
سرخس ها نور غیر مستقیم را ترجیح می دهند . نوری که در طول روز از پشت پنجره می تابد ، برای این گیاه کافی است . سرخس ها در کنار پنجره های غربی و جنوبی تابش خوبی ندارند زیرا نور در طول روز بسیار قوی و شدید می باشد . نور بیش از حد زیاد نیز باعث خشک شدن سرخس می شود . سرخس ها در محیط هایی با نور کمتر عملکرد بهتری دارند اما نباید آن ها را در محیط تاریک قرار دهید . پس حتما گیاه را در محیطی قرار دهید که 4 الی 6 ساعت در معرض نور جانبی قرار بگیرید .
آبیاری
سطح خاک گلدان را لمس کنید . زمانی که سطح بالایی خاک خشک شد ، به آن آب دهید و آب دادن را تا جایی ادامه دهید که از زیر گلدان بیرون بزند و بهتر است که یک بشقاب را زیر گلدان قرار دهید . هرگز از آب معدنی برای این گیاه استفاده نکنید زیرا باعث پوسیدگی ریشه می شود . برنامه آبدهی به گیاه را بر اساس دمای اتاق تغییر دهید ، به طور مثال اگر دمای اتاق شما گرم تر از 75 درجه فارنهایت و یا 24 درجه سلسیوس می باشد، باید آب دادن را بیشتر کنید . اگر اتاق خنک تر از 65 درجه فارنهایت یا 18 درجه سلیوس است ، اجازه دهید که خاک کمی خشک شود و بعد دوباره به آن آب بدهید . اگر بیش از حد به آن آب بدهید، کم کم به رنگ زرد تغییر می یابد . پژمردگی نیز نشانه کم آبی می باشد .
رطوبت
رطوبت اطراف سرخس به اندازه میزان آب دادن به ریشه ها اهمیت دارد . سرخس ها عاشق رطوبت هستند و بنابراین باید در معرض رطوبت و بخار قرار بگیرند و در نتیجه شاداب تر از همیشه خواهند بود . اگر رطوبت محیط کم باشد ، رنگ سرخس کم کم به قهوه ای تبدیل می شود . حتما یک فضای پهناور را برای گیاه فراهم کنید تا جریان هوا به خوبی در آن رد و بدل شود و به تک تک قسمت های سرخس برسد . سرخس خود را داخل حمام بگذارید تا مدت زمانی را با رطوبت بالا سپری کند ، همچنین می توانید از یک دستگاه بخور برای آن استفاده کنید . می توانید یک ظرف آب را در کنار گلدان سرخس قرار دهید و مراقب باشید که آب این ظرف به گیاه برخورد نکند و زمانی که آب درون ظرف تبخیر می شود، رطوبت اطراف گیاه نیز بالا می رود . همچنین می توانید ساقه ها و برگ های سرخس را نیز با آب اسپری کنید . از اسپری آبی استفاده کنید که مناسب با دمای محیط باشد و آب آن بیش از حد سرد و یا گرم نباشد که این کار باعث افزایش رطوبت محیط نمی شود ، بلکه برگ های گیاه را تمیز نگه می دارد و حشرات را دور می کند .
کوددهی
فصل رشد بین فروردین تا شهریور است . کود عصاره ماهی گزینه مناسبی برای این گیاه است . کود بیش از حد زیاد و غنی باعث سوختن ساقه ها می شود .
ساقههای آسیب دیده را هرس کنید
می توانید تمام ساقه ها و برگ های اطراف مرکز گیاه را برش دهید تا برگ های مرده آن را از انتهای چسبیده شده به ساقه بزنید .
چگونگی تکثیر گیاه سرخس
از طریق ساقه های رونده ریشه زا
هنگام تولید ساقه های رونده ریشه زا توسط گیاه ، اگر انتهای ساقه ها با خاک برخورد کند گیاهان کوچک بوجود می آیند . بعد از ریشه دار شدن، این گیاهان کوچک می توانید آنها را از هم جدا کنید و گیاهان جدیدی تولید نمایید. این روش هنگامی که گیاه در طول بهار و تابستان انجام می شود .
ازطریق هاگهای بوجود آمده در سطح زیرین برگها
می توانید از طریق هاگهای بوحود آمده در سطح زیرین برگها گیاه سرخس را تکثیر کنید . برای این کار روی یک صفحه کاغذ سفید هاگها را جمع آوری کنید و درون سینی بذر که حاوی کمپوست بذر و قلمه است بکارید سپس سینی بذر را با کیسه پلاستیکی بپوشانید . وقتی که سرخس ها 5/2 سانتیمتر شدند، آنهار ا بیرون آورده و درون گلدانی حاوی کمپوست با قطر دهانه 6 سانتیمتر بکارید . گیاه را در محلی قرار دهید که از خورشید به آن مستقیم نتابد. برای آبیاری زیر گلدان بشقابی قرار داده و آب را داخل بشقاب پر کنید.
مشکلات سرخسها
شپشک آرد آلود
این آفت موجب ایجاد لکهها پنبهای سفید رنگ بر روی برگها و ساقهی گیاه میشود. با تغذیه آفت از شیره گیاه در نهایت گیاه ضعیف شده و از بین میرود. استفاده از پنبه آغشته به آب و صابون و پاک کردن آفتها از گیاه میتواند در کاهش آفات موثر باشد.
شپشک سپردار
نشانه ایجاد این آفت وجود لکههای سپردار نیمه کروی و برجسته به رنگ قهوهای بر روی برگهای گیاه است. برای حل این مشکل با سموم حشره کش ارگانیک طبق دستور سمپاشی کنید.
بیماریهای قارچی
اغلب به علت زیاد بودن رطوبت ایجاد میشوند و شامل بیماریهای قارچی بوتری تیس، فوزاریوم، لکه برگی و پوسیدگی ریشه است. در اثر بروز این بیماریها معمولا گیاه حالت پژمردگی میگیرد و روی برگها لکههایی دیده میشود و یا کپک قارچ مشاهده میشود. برای درمان این مشکلات بهتر است از قارچ کشها برای ضد عفونی کردن بستر استفاده کنید و رطوبت و آبیاری را کمی کمتر کنید.
انواع گیاه سرخس در ایران
پرسیاوشان معمولی
این نوع سرخس که دارای دمبرگ دراز بی کرک و براق با پهنکی از تقسیمات کوچک است در مناطق مرطوب ، در کنار جویبارها و حلقه چاههای آب رشد می کند.
سرخس مار زبان
این نوع سرخس دو نوع برگ عقیم و بارور دارد . برگ عقیم بیضی شکل دارای کناره های کامل است و هاگدان ندارد اما برگ باور دارای دو ردیف اسپورانژ ، باریک و لوله ای شکل است.
سرخس بلوطی
این نوع سرخس دارای ساقه ای خزنده و بدون گل است که به صورت افقی در زیر سطح زمین رشد می کند . برگ ساقه های سبز رنگی به شکل عمودی از این ساقه رشد می کنند. تولید مثل گیاه سرخس بلوطی از طریق هاگهای ریز در زیر برگ ساقه ها می باشد.
سلام و سپاس از این مطالب مفید. بهترینها نصیب شما