زاموفیلیا یا همان زامیفولیا یکی از محبوبترین گیاهان آپارتمانی است که امروزه در سراسر دنیا از آن در دکوراسیون منازل و محیطهای کاری استفاده میشود. زامیفولیا متعلق به آفریقای شرقی بوده و از اعضای خانواده گیاهان آراسه است. این گیاه دوست داشتنی و زیبا با گیاهانی مثل فیلودندرون، اسپاتی فیلوم و آگلونما در یک خانواده قرار داشته.
ویژگیهای زاموفیلیا
- با نور کم مشکلی ندارد. ( زاموفیلیا یکی از بهترین ساکولنتهای کم نور است. )
- رشدی آسان و کم دردسر
- نیاز کم به آب
- مقاوم در برابر شرایط محیطی داخلی
- صبور در برابر خشکی
- کم توجهی و عدم رسیدگی مرتب را به خوبی تحمل میکند.
- دارای برگهای درخشان سبزرنگ
روش نگهداری گیاه زاموفیلیا چگونه است؟
خاک و کوددهی
زاموفیلیا به نوع خاصی از خاک نیازمند نیست. هر نوع خاکی با زه کشی خوب که برای گیاهان آپارتمانی عرضه میشود برای آن نیز مناسب است. این گیاه به کوددهی خاصی نیاز ندارد. اما با توجه به رشد آرام آن، اگر مایل هستید میتوانید در فصل تابستان ماهی یکبار به آن کود مایع بدهید. بهترین زمان برای کوددهی، پس از آبیاری و هنگام خیس بودن خاک است. بدین شکل از سوختن گیاه جلوگیری میشود.
نور
زاموفیلیا با نور کم نیز به خوبی کنار میآید، با اینکه گیاه در محیطهایی با نور کم خورشید نیز رشد خوبی خواهد داشت، اما اگر آن را تحت نور کافی و غیرمستقیم خورشید قرار دهید، عملکردش بهتر خواهد شد. زاموفیلیا یکی از گیاهانی است که تحت نور لامپهای فلوئورسنت نیز رشد میکند. گیاه را از اشعههای داغ و مستقیم خورشید دور نگه دارید، وگرنه دچار سوختگی خواهد شد. نور درخشان و فیلتر شده خورشید عصرگاهی برای رشد زامیفولیا بینظیر است.
آبیاری
اجازه ندهید زاموفیلیا در آب غرق شود، نگذارید گیاه در آب بماند یا برای مدت طولانی خیسی خاک را تجربه کند، زیرا به پوسیدگی ریشه دچار خواهد شد. این گیاه با خشک ماندن رابطه بهتری دارد. اگر آن را بیش از حد آبیاری کنید یا در خاکی همواره خیس قرار دهید، شاهد زرد شدن برگها خواهید بود. هر 14-10 روز آبیاری برای زاموفیلیا مناسب است. اما این آبیاری باید به خوبی صورت بگیرد. یعنی باید کل توپ ریشه را خیس کنید و اجازه دهید که آب باقی مانده از آن خارج شود. پس آبیاری زامیفولیا باید در حجم زیاد و کاملا عمقی انجام شود. اگر آن را در محیطی با نور کم قرار دادهاید، شاید ماهی یکبار نیز به آبیاری نیازی نداشته باشد!
تعویض گلدان زاموفیلیا
زاموفیلیا میتواند برای مدت طولانی در یک گلدان زندگی کند، بدون اینکه نیازی به تعویض داشته باشد.
- گلدان زاموفیلیا را در بهار تعویض کنید.
- گلدانی را انتخاب کنید که یک سایز از گلدان فعلی بزرگتر باشد. مطمئن شوید که گلدان جدید حتما دارای حفرات زه کشی متعددی باشد.
چگونگی تعویض گلدان
- از خاکی با کیفیت استفاده کنید. مانند خاک گلدان مخصوص بنفشه آفریقایی
- کف گلدان را با خاک گلدان پر کنید.
- گیاه را از گلدان قدیمی خارج کنید.
- ریزومهای خیلی نرم، لزج و آسیب دیده را از توپ ریشه جدا کنید.
- گیاه را در گلدان جدید، درست روی خاک قرار دهید. او باید در عمقی یکسان با گلدان قبلی کاشته شود. پس ارتفاع خاک و موقعیت قرار گرفتن او در گلدان جدید را با گلدان قبلی تطبیق دهید.
- حال باقی خاک را ریخته و فضای خالی گلدان را پر کنید. خاک را فشار ندهید و آن را متراکم نکنید.
- گیاه را به خوبی آبیاری کنید، تا جایی که آب اضافی از زیر گلدان خارج شود.
- اجازه دهید آبهای باقی مانده در خاک نیز از طریق حفرات زه کشی خارج شوند.
- گیاه را به مکان اصلی خود برده و دور از نور مستقیم نگهداری کنید.
- هرگز اجازه ندهید که خاک و گلدان گیاه در آب غرق شود.
رطوبت
زاموفیلیا به دلیل داشتن برگهای چرم مانند، تبخیر آب کمی از روی سطح برگها دارد و به همین دلیل به رطوبت کمی نیاز دارد و به عبارتی رطوبت محیط برای آن کافی است. بهتر است در روزهای گرم جهت تامین رطوبت گیاه زاموفیلیا یک ظرف آب در کنار آن قرار دهید. همچنین میتوانید هر چند وقت یکبار برگها را غبار پاشی کنید.
هرس
زاموفیلیا به هرس مداوم نیاز ندارد و تنها با مسن شدن و زرد شدن برگها آن ها را بچینید تا علاوه بر حفظ زیبایی گیاه، رشد بهتری نیز داشته باشد و به بیماری دچار نشود. همچنین از هرس کردن و گرفتن قلمه میتوانید برای تکثیر زاموفیلیا نیز استفاده کنید.
تکثیر گیاه زامیفولیا
تکثیر از طریق ساقه
قلمهای که از ساقه گیاه جدا شده باشد، رشد سریعتری داشته و در نهایت روند تکثیر را زودتر طی میکند. یک ساقه را از پایینترین بخش گیاه جدا کنید. با یک چاقوی تمیزو ضدعفونی شده، برشی کاملا صاف ایجاد کرده و آن را با دقت ببرید. ساقه بریده شده را در آب قرار دهید. این آب را باید هر 4-3 هفته یکبار تعویض کنید. اگر فراموش کردید، ایرادی ندارد. تا زمانی که کپکی ایجاد نشده باشد، نگران کننده نیست. قلمه را در نزدیکی پنجره قرار دهید، به گونهای که بتواند نور کافی خورشید را به طور غیر مستقیم دریافت کند. نور خورشید بهترین مشوق برای رشد قلمه زامیفولیاست. هنگامی که قلمه، ریزوم تشکیل داد و ریشههای جدید آن حداقل 3 سانتیمتر رشد کرد، باید آن را به گلدان نهایی منتقل کنید.
تکثیر از طریق برگ
تکثیر زامیفولیا از طریق کاشت برگ، به مدت زمان بیشتری برای تشکی ریزوم و ریشه نیاز دارد. اما به هر حال ممکن و شدنی است. یک برگ سالم را انتخاب کرده و آن را از نزدیکترین بخش به بدنه گیاه ببرید. کمی از ساقهای که برگ به آن متصل است را نیز در برش خود داشته باشید. برگ را در خاک گلدان قرار دهید، تقریبا در عمق 1 سانتی متری از سطح خاک. بهتر است چند برگ را در کنار هم بکارید. زیرا یک برگ تنها در گلدان کمی غمگین به نظر میرسد. گلدان را به خوبی آبیاری کرده و اجازه دهید تا خاک در آب غوطه ور شود. آبیاری بعدی را هنگامی انجام دهید که خاک خشک شده باشد، تقریبا هر دو هفته یکبار آبیاری برای آن مناسب است. تقریبا پس از گذشت 3 ماه برگها رشد کرده و ریزومهای کوچکی ایجاد خواهند کرد.
آیا زاموفیلیا از جمله گیاهان تصفیه کننده هواست؟
اگرچه، زاموفیلیا در تحقیق ناسا در مورد گیاهان تصفیه کننده هوا جایی ندارد (در زمان انجام این تحقیق، زاموفیلیا هنوز به صورت تجاری رونق نیافته بود)، اما بسیاری از هم خانوادههای آن به عنوان گیاهان تصفیه کننده هوا شناخته شدهاند. ماندگاری و مقاومت بالای این گیاه، میتواند حضور آن در این دسته بندی را تایید کند.
بسیاری از افراد بالغ بر 40 سال است که زاموفیلیای زیبا را به صورت شخصی در منازل خود میکارند. اما در آن زمان تلاشی برای معرفی آن در سطح جهانی نداشتهاند و همین باعث شده تا زاموفیلیا کمتر مورد بررسی توسط محققین قرار گرفته باشد.
پایه ساقههای برجستهای این گیاه (ریزوم) دارای برگهای سبز تیره است که به صورت طبیعی درخششی بینظیر دارند. به همین علت گاهی تصور میشود که برای براق کردن این برگها از اسپریهای مخصوص استفاده شده است، اما اینطور نیست.
آیا زاموفیلیا گیاهی سمی است؟
مواظب تماس پوست خود با هر نوع شیره موجود در زاموفیلیا باشید. کریستالهای کلسیم اگزالات موجود در این گیاه ممکن است التهابات شدید پوستی ایجاد کنند. این کریستالها در بسیاری از گیاهان دیگر نیز یافت میشوند که معروفترین آنها، دیفن باخیاست. لمس گیاه بدون تماس با شیره آن، نباید عوارضی را به دنبال داشته باشد. اگر شما دارای پوستی بسیار حساس هستید، توصیه میکنیم این نکات را در برابر زاموفیلیا رعایت کنید :
- بهتر است هنگام حمل گیاه، دستکش بپوشید.
- کودکان و حیوانات خانگی مانند سگ و گربه را از این گیاه دور نگه دارید.
- بعد از کار با گیاه، دستهای خود را بشویید.
زاموفیلیا تا چه اندازه رشد کرده و چقدر بزرگ میشود؟
یک زاموفیلیا با اندازه متوسط که در گلدانی 25 سانتی متری کاشته شده است، تقریبا به اندازهای بین 90-60 سانتیمتر خواهد رسید. رشد زاموفیلیا از نظر پهنا قرینه و یکسان است. بسیاری از باغبانان زامیفولیا را در گلدانی 10 سانتی متری کاشته و شاهد رشد 90 سانتی آن بوده اند. اما این کار سالها طول میکشد.
چگونه برگهای زاموفیلیا را تمیز کنیم؟
برگهای سبز این گیاه به طور طبیعی براق و درخشان هستند. نیازی نیست هیچ گونه محلول درخشان کننده برگ به آنها بزنید. هر یک یا دو هفته، با یک پارچه نرم مرطوب یا دستمال میکروفایبر مرطوب، گرد و غبار سطح برگها را تمیز کنید. این کار به گیاه کمک میکند تا تمام نور موجود را دریافت کرده و بتواند “نفس بکشد.”
چرا برگهای زاموفیلیا زرد میشوند؟
دلایل زیادی برای زرد شدن برگهای این گیاه وجود دارد:
- برگهای قدیمیتر، به طور طبیعی با گذشت زمان زرد خواهند شد.
- زرد شدن برگها ممکن است در اثر بی توجهی کامل به نیازهای گیاه و عدم فراهم کردن آب و نور کافی برای آن صورت بگیرد. در این مورد، زرد شدن برگها چند ماهی طول خواهد کشید.
- مشکلات ریشه، خود را با زرد شدن برگها نشان میدهند. دلیل این اتفاق، معمولا آبیاری بیش از حد گیاه است.
- گیاهانی که مواد مغذی و عناصر ضروری را دریافت نمیکنند، به مرور زمان زرد رنگ میشوند.
- سوختگی در اثر تابش مستقیم نور، از دیگر دلایل زرد شدن برگهای زامیفیلیا است.
گلدهی زاموفیلیا
در صورت مناسب بودن تمامی شرایط، زاموفیلیا در تابستان به گل مینشیند و گلهایی به شکل اسپات و به رنگ سفید تولید میکند. زاموفیلیا به دلیل داشتن برگهای زیبا و ساقه های مجزا معروف و پر طرفدار است و گلهای آن ارزش زینتی و تزیینی ندارند.
انواع زاموفیلیا
زاموفیلیا سبز
زاموفیلیا سبز همان نوعی است که در اکثر مناطق جهان موجود است. این گونه قدیمیترین نوع زاموفیلیا محسوب میشود و قبل از سایر گونهها به تنهایی به عنوان یکی از محبوبترین گیاهان آپارتمانی شناخته میشد.
شرایط نگهداری
نور : نور روشن غیرمستقیم و نیمسایه
آبیاری : آبیاری را فقط بعد از خشک شدن کامل خاک انجام دهید. حتی اگر گاهی فراموش کردید گیاه را آبیاری کنید اصلا نگران نباشید چون برای گیاهتان مشکلی پیش نمیآید. بهتر است بدانید که آبیاری زیاد باعث بروز مشکلات زیادی در زاموفیلیا سبز میشود.
خاک : هر خاک سبکی با زهکشی مناسب برای زاموفیلیا سبز مناسب است.
زاموفیلیا بلک
در انگلیسی به زاموفیلیا بلک زاموفیلیا کلاغ سیاه میگویند. این نامگذاری به دلیل برگهای بنفش تیره و تقریبا سیاه این گیاه است. این گونه نسبتا جدید است و از گونههای کمیاب محسوب میشود. برگهای جدید ممکن است ابتدا سبز رنگ باشند اما با گذشت زمان به همان رنگ بنفش تیره و مایل به سیاه در میآیند و زیبایی گیاه را چندبرابر میکنند.
شرایط نگهداری
نور : زاموفیلیا بلک در برابر انواع شرایط نوری مقاوم است. از نور کم تا نور روشن و زیاد برای این گیاه مناسب است.
آبیاری و رطوبت : زاموفیلیا بلک به خوبی در خانههایی با رطوبت کم دوام میآورد. این گیاه مقاوم به خشکی حتی میتواند چند هفته هم بدون آبیاری زنده بماند. اجازه دهید بین دو آبیاری خاک گیاه خشک شود
خاک : خاک سبک با زهکشی بالا برای این گونه مناسب است. اگر خاک زهکشی مناسبی نداشته باشد، آب در آن میماند و باعث پوسیدگی ریشه میشود.
زاموفیلیا ابلق
به دلیل رگههای کرم و طلایی روی برگها به آن زاموفیلیا طلایی هم گفته میشود. این گونه بسیار خاص و کمیاب است و به همین دلیل قیمت بسیار بالایی دارد.
شرایط نگهداری
نور : زاموفیلیا ابلق برای حفظ رنگ برگها به نور بیشتری نسبت به زاموفیلیای معمولی نیاز دارد.
آبیاری و رطوبت : زاموفیلیا به طور کلی به خشکی مقاوم است. برای آبیاری گیاه اول باید خاک را چک کنید، اگر کاملا خشک بود گیاه را آبیاری کنید.
خاک : خاکی سبک مثل مخلوط کوکوپیت و پرلیت با زهکشی بالا برای زاموفیلیا ابلق مناسب است.
زامیکرو (زاموفیلیا کوتوله)
زاموفیلیای کوتوله یا زامیکرو یکی دیگر از انواع زاموفیلیا است که اندازه کوچکتری نسبت به بقیه زاموفیلیاها دارد. ارتفاع زامیکرو به بیشتر از 50 سانتی متر نمیرسد. شکل، رنگ و سایز برگهای زاموفیلیا کوتوله دقیقا مانند زاموفیلیا سبز است و تنها ضخامت برگها متفاوت است و برای افرادی مناسب است که ترجیح می دهند که گیاهشان جای کمتری اشغال کند و کوچکتر باشد.
شرایط نگهداری
نور : نور روشن غیرمستقیم و نیمسایه
آبیاری : آبیاری را فقط بعد از خشک شدن کامل خاک انجام دهید. حتی اگر گاهی فراموش کردید گیاه را آبیاری کنید اصلا نگران نباشید چون برای گیاهتان مشکلی پیش نمیآید. بهتر است بدانید که آبیاری زیاد باعث بروز مشکلات زیادی در زاموفیلیا سبز میشود.
خاک : هر خاک سبکی با زهکشی مناسب برای زاموفیلیا سبز مناسب است.
بیماری های گل زاموفیلیا
هیچ آفت خاصی این گیاه را تهدید نمی کند. در واقع همان طور که گفته شد این گیاه با وجود مقاومت بالایی که دارد، میدان را برای حضور آفات خالی نمی گذارد. اما مهم ترین مسئله ای که در نگهداری از این گیاه با آن مواجه خواهید شد، پوسیدگی ریشه است. این مشکل از آبیاری بیش از اندازه ناشی می شود و مهم ترین بیماری گیاه زاموفیلیا به شمار می رود.
سلام وتشکر از خدماتتون
سلام /
خسته نباشی /
در خصوص نکهداری و براق کردن گیاه زاموفیلیا راهنمایی بیشتری میخوام .
ممنون میشم کمکم کنید
با سلام و عرض احترام
بهترین راه برای تمیز کردن برگ های زاموفیلیا استفاده از آب معدنی بدون املاح و دستمال تمیز است.
هرچند میتوانید برای براق کردن برگ ها از شیر کم چرب هم استفاده کنید.