گیاهان آپارتمانی به هوای تازه نیاز دارند:
گیاهان نیز همچون انسان به هوای تازه نیاز دارد. گیاهان آپارتمانی به هوای تازه نیاز دارند بنابر این لازم است برای نگهداری گیاهان آپارتمانی پنجره ها را باز کنید و اجازه دهید تا اکسیژن تازه به فضای ساختمان وارد شود. رسیدن اکسیژن کافی به گیاهان آپارتمانی سبب استحکام ساقه ی گیاه شده و رنگ برگ های آن را شاداب می کند پس نزدیک های صبح پنجره را باز بگذارید تا هوای تازه وارد خانه شود.
نور نیاز گیاهان آپارتمانی است:
نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی نور غیر مستقیم میباشد. در تاریکی هیچ گیاهی رشد نمیکند. دیوار به رنگ روشن (سفید) سبب رویش بهتر گیاهان میشود علت این امر انعکاس نور متوسط رنگهای روشن در آپارتمانهای کم نور است.
برگها و ساقههای گیاهان مستقر در پشت پنجره اغلب به طرف نور کشیده شده و خم میشوند. جهت جلوگیری از این نقیصه و حفظ توازن رویش بایستی گهگاهی آن را به یک طرف بچرخانید. مواظب باشید که گیاهان گلدار را هنگامی که گلها روییدهاند حرکت ندهید.
نور فلورسنت را میتوان به عنوان منبع کمکی نور به جای نور طبیعب جهت رشد گیاهان استفاده نمود. از لامپهایی که از خود حرارت میدهند نظیر لامپهای مدادی برای گیاهان گلدار و از مهتابیها یا لامپهای گازی برای گیاهان بدون گل و با برگ زینتی استفاده میگردد. بهترین وضعیت برای استفاده از نور مصنوعی در جایی که نور طبیعی کافی نمیباشد، استفاده از چند لامپ مهتابیِ آفتابی و سفید است. گیاهان مورد نظر باید به فاصله حدود ۲۴ سانتیمتر در زیر مهتابیها قرار بگیرند، به شرطی که لامپها حداقل حدود ۱۴ ساعت در روز روشن باشند. برای آسانتر شدن کار میتوان از کلیدهای تایمر دار استفاده کرد. البته این تجویز برای مکانهایی است که نور غیرمستقیم به میزان بسیار کم به آنجا میرسد و فاقد نور کافی میباشد.
از طرفی چنانچه مشاهده نمودید که گیاه در ساعات گرم روز بین ساعات ده تا شانزده حالت پژمردگی پیدا کرده و برگها ابتدا به زردی و سپس به رنگ قهوهای تغییر رنگ پیدا کرده مطمئن باشید که از نور زیاد رنج میبرد. آن را از پنجره دورتر قرار دهید یا در اواسط روز پردهها را بکشید.
اصولاً نور مستقیم آفتاب برای گیاهان آپارتمانی، مخصوصاً برگهای تازه جوانهزده مضر است و نبایستی نور آفتاب مستقیماً از پشت شیشة پنجره به آنها بتاید. بهتر است نور از پرده کرکرة نیمهباز و یا پردة توری عبور نموده و به اصطلاح فیلتر شده باشد.
در آبیاری گیاهان زیاده روی نکنید:
گیاهان نیز مانند همه ی موجودات زنده به میزان معینی از آب و غذا نیاز دارند پس آبیاری زیاد آنها و آب دادن در فواصل زمانی غیرمنظم و بسیار کوتاه سبب خشک شدن یا گندیده شدنشان خواهد شد. لازم است بدانید در زیر گلدان ها حتماً باید یک یا چند سوراخ وجود داشته باشد تا آب از همه ی نقاط گلدان عبور کند و به تمام قسمت های ریشه برسد. وجود این سوراخ ها سبب جریان هوا شده و امکان تنفس ریشه را ایجاد می کند.
زمان آب دادن گیاهان:
مناسبترین زمان آبیاری در گرمترین ساعات روز، زمانی است که خاک گلدان رو به خشکی نهاده ولی هنوز کاملاً خشک نشده است. جهت راهنمایی و یاری شما به تشخیص صحیح اینکه خاک گلدان در حال خشک شدن هست یا خیر، اولاً باید سطح خاک گلدان خشک باشد و در برخی گیاهان دو نم باشد. ثانیاً هنگامی که با انگشت به گلدان ضربه میزنید باید صدای پوکی بدهد که نشانة خشکی خاک است و نه صدای خفه که در اثر خاک مرطوب تولید میشود.
خاک مرطوب نسبتاً چسبنده است و خاک دو نم چسبندگی کمتری دارد. خاک ۸۵ درصد گیاهان آپارتمانی بایستی همیشه مرطوب باشد. خاک مرطوب خاکی است که اگر آن را مشت کنید و فشار دهید، فرم گرفته و با یک تلنگر ذرات آن از هم جدا میشود.
عوامل مؤثر در آبیاری گیاه:
چنانچه درجة حرارت محیط و شدت نور به هر دلیلی در آپارتمان بیشتر شود نیاز گیاه به آب طبیعتاً بیشتر میشود. گیاهانی که در گلدانهای کوچک هستند یا برای مدتی خاک و یا گلدانشان تعویض نشده نسبت به گیاهانی که در گلدانهای بزرگ بوده یا خاک آنها و گلدانشان تازه عوض شده، نیاز بیشتری به آب دارند.
در فصل پاییز که هوا رو به سردی میرود و به خصوص در فصل زمستان، رشد گیاه هم کمتر شده و ممکن است به طور کلی متوقف گردیده باشد. در این فصل که هنگام استراحت گیاه است، تبخیر آب داخل خاک گلدان نیز کمتر میگردد. پس باید از میزان آبیاری آن کاسته و فواصل آن را زیادتر و از افراط در آبیاری آن خودداری نمود. مجدداً در فصل بهار و تابستان میزان آبیاری را بسته به نیاز گیاه افزایش دهید.
به طور کلی گیاهان گوشتی و کاکتوسها به فواصل آبیاری بیشتری نیاز دارند تا گونههای دارای برگهای نازک نظیر حسن یوسف و پیلهآ. خلاصه اینکه هرچه گیاهان دارای برگهای پهنتر و بزرگتر بوده و رشد سریعتر داشته باشند دفعات بیشتری به آب نیاز دارند.
هنگام آبیاری گیاهان آپارتمانی این نکات را رعایت کنید.
– در هنگام آبیاری از آبی که سرد نبوده و دمای آن با درجة حرارت محیط زیست آن یکسان و کلر آن نیز خارج شده باشد استفاده نمایید.
– توجه داشته باشید جمع شدن آب در زیر گلدانی مضر است و آب اضافی بلافاصله بایستی تخلیه شود و هر چند ماه یک بار نیز اطمینان حاصل نمایید که آب از سوراخ تحتانی آن به آرامی خارج گردد.
– خیس نگهداشتن مداوم خاک گلدان، هوای موجود در خاک را به بیرون میراند و سبب میشود ریشههای آن در اثر عدم تنفس پوسیده و درنتیجه گیاه تلف گردد.
– درجة حرارت محیط زیست گیاهان، جنس گلدان، فصل و نوع خاک آن تأثیر مهمی در تنظیم آبیاری دارد.
– یکی از علائم اولیة افراط در آبیاری، زرد شدن برگهای تحتانی نظیر دیفنباخیا و در برخی از گیاهان مانند لیندا لَخت و شُل شدن برگهای فوقانی آن است. توجه داشته باشید افراط در آبیاری علت مرگ بیشتر گیاهان آپارتمانی است.
خاک گلدان را بررسی کنید:
در نگهداری از گلدان های خانگی باید به خاک آن توجه کرد ، بهتر است خاکی انتخاب شود که با مقداری ماسه نیز ترکیب شده باشد. فشرده کردن خاک گلدان اشتباه است زیرا وجود منافذ جزیی برای جریان هوا و رسیدن اکسیژن به قسمت های مختلف خاک ضروری است.
بعد از مدت معین باید گلدان تعویض گردد؛ این مدت زمان برای گیاهان مختلف متفاوت است؛ اما به طور کلی زمانی که ریشه ها به سوراخ های ته گلدان رسیده باشند، باید گیاه را به گلدان بزرگ تری منتقل کنید.
همچنین بعد از حدود شش یا هفت ماه به دلیل آن که گلدان مواد مغذی خود را از دست داده، نیاز است تا گلدان جدیدی را انتخاب کنید. به دلیل رشد گیاه در این مدت بهتر است گلدان جدید از گلدان قبلی کمی بزرگتر باشد.
درجه حرارت و مقدار رطوبت:
یکی دیگر از عواملی که در سلامتی و طراوت گیاهان نقش عمدهای دارد میزان رطوبت و حرارت موجود در اطراف آنهاست. کمبود رطوبت محیط زیست گیاه، آب کلردار و کمبود پتاسیم موجب سوختگی نوک و حاشیة برگها و ایجاد لکههای قهوهای رنگ در نقاط مختلف برگها میشود.
توجه داشته باشید اگر میخواهید گیاهانتان از طراوت و شادابی خاصی برخوردار باشند، درجة حرارت محیط زیست آنان نباید از حدود ۲۰ تا ۲۲ درجة سانتیگراد کمتر باشد برخی از آنان تا ۱۰-۱۲ درجه بالاتر از صفر حتی کمتر از آن را تحمل مینمایند ولی افسرده و کسل میشوند.
در فصل زمستان دمای هوا کاهش چشمگیری پیدا می کند و بسیاری از گیاهان به خواب زمستانی می روند پس اگر در فصل زمستان گیاهان شما به ظاهر خشک شدند، نترسید .برای نگهداری گل های آپارتمانی در زمستان تنظیم دما مهم است پس برای گرم کردن گیاهان بهترین روش ، روش غیرمستقیم است؛ یعنی کل فضای اتاق را گرم کنید و با دیدن خشکی ظاهری گیاهان گلدان را تعویض نکنید و تعویض گلدان و خاک آن را به فصل بهار موکول کنید.
در فصل زمستان و گرم کردن خانه، میزان رطوبت خانه کاهش پیدا می کند و کمبود رطوبت خود را بصورت قهوه ای شدن نوک برگ گیاهان نشان می دهد.
چگونه به گیاه آپارتمانی کود بدهیم:
معمولاً دادن کود شیمیایی جامع (کمپلکس) به مدت چهارماه بعد از خرید گیاه آپارتمانی ضروری میباشد. البته اگر گیاه در گلخانه نباشد، زمان کود دادن دوران رویش و یا گل دادن گیاه است، که این دوران برای گیاهان بدون گل (برگهای زینتی) و گلدار از ماه فروردین تا آبان بوده و برای گونههای گلدهندة زمستانی فصل زمستان میباشد. در دوران استراحت (خواب بودن) گیاه، که رشد در آن صورت نمیگیرد و گیاه گل و برگ نمیرویاند، به آن کود ندهید چرا که سبب فشار به گیاه شده و آن را ضعیف میکند و باعث رویش نابهنگام برگها و ریشهها میشود.
برای کوددهی باید از کودهای محلول که تمام عناصر مورد نیاز گیاه شامل سه عنصر اصلی ازت، فسفر و پتاس و دوازده عنصر فرعی نظیر روی، آهن، مولیبدن، مس، بُر و… میباشند استفاده کرد. این کودها، هرماه یک بار یا از طریق خاک یا روی برگها اسپری میشود. (طبق دستور روی جعبه کود) کمتر از مقدار توصیه شده در روی جعبة کود اشکالی ندارد ولی بیشتر از مقدار توصیه شده باعث مرگ گیاه میگردد.
تعویض گلدان را جدی بگیریم:
تعویض گلدان به سه دلیل انجام میشود: خالی شدن خاک گلدان از مواد غذایی و رشد زیاد ریشهها. به همین خاطر نشانة تعویض گلدان، ظهور علائم کمبود مواد غذایی است و یا خروج ریشهها از سوراخ زهکش ته گلدان و یا متورم شدن ریشه آنان در سطح خاک گلدان و یا به صورت مارپیچ در ته خاک گلدان جمع شده باشد.
توجه: در مورد گیاهان کند رشد و گیاهانی که گلدان بزرگ دارند میتوان به جای تعویض گلدان، چند سانتیمتر از خاک سطحی گلدان را با خاک جدید تعویض نمود. بهترین زمان تعویض گلدان در صورت نیاز نیمة دوم اسفند بعد از گرم شدن هوا در محیطی سربسته میباشد. گلدان جدید بایستی فقط یک سایز از گلدان قبلی بزرگتر باشد. زیرا اکثر گیاهان آپارتمانی در گلدانی که به نظر شما کوچک میآیند بهتر رشد میکنند.
تمیز کردن برگ گیاهان آپارتمانی:
گرد و غبار به طرق مختلفی دشمن برگها و گیاهان میباشند. گرد و غبار، زیبایی و درخشندگی برگها را از بین میبرد و نیز روزنهها و منافذ گیاه را میپوشاند. بنابراین گیاه نمیتواند به طور کامل تنفس کند. گرد و غبار لایهای روی برگ تشکیل میدهد که جلوی جذب مؤثر نور آفتاب را میگیرد. گرد و غبار مخصوصاً در مناطق صنعتی و در شهرهای بزرگ، حاوی مواد صنعتی و شیمیایی بوده و برای گیاه زیانآور میباشد.
بنابراین برگها باید به طور مرتب به طریقی که ذکر میشود تمیز شوند. این عمل با اسپری کردن آب یا پاک کردن برگها توسط یک اسفنج تمیز انجام میشود.
هرگز برگهای جوان و تازه روییده را تمیز نکنید چرا که بسیار لطیف بوده و خیلی سریع زخمی میشوند. در مواقعی که برگها بسیار کثیف هستند میباید که اول با دستمالی نرم خاکها را گرفته سپس برگها شستوشو شوند. اگر این کار قبل از شستوشوی برگها انجام نپذیرد ممکن است که شستن برگها ایجاد لایهای از گِل چسبنده روی برگ نمایند که به مراتب بدتر از حالت اول برگها گردیده و باعث مسدود شدن منافذ برگها و در نتیجه مرگ گیاه میگردد.
در مورد کاکتوسها و گیاهانی که برگهایشان به آب حساس است (مثل بنفشه آفریقایی و سرخس) از اسپری آب روی برگها خودداری کرده و با بُرس یا قلم موی نرم مرطوب، خاک آنها را بزدایید.
نگهداری از گیاهان آپارتمانی در زمان مسافرت:
هر ساله هنگام تعطیلات و مسافرت ها خانواده هایی که در فضای داخل خانه شان تعدادی گیاه آپارتمانی را پرورش میدهند، همواره دل نگران آبیاری آنها میشوند. برخی مسئولیت آبیاری را به همسایه و یا فامیل خود میسپارند ولی بعضی دیگر که چنین امکانی را ندارند، به هنگام برگشتن با گیاهانی پژمرده روبه رو میشوند. در صورتی که میتوانند با به کارگیری یکی از چند راهکار زیر با خیالی آسوده به سفر بروند.
۱- گلدان ها را کف حمام یا آشپزخانه (در صورت مسافرت طولانی آشپزخانه به دلیل نورگیری بیشتر مناسب تر است) بچینید و سطلی حاوی آب را در کنار هر گلدان و در سطحی بالاتر از آن قرار دهید.
پارچه ای نخی به اندازه یک متر یا بیشتر و به عرض حدود پنج سانتی متر آماده کنید و یک سر آن را از کنار گلدان به داخل خاک فرو کنید. سر دیگر را در سطل پر از آب قرار دهید. به این ترتیب دستمال پارچه ای همواره آب را به خود جذب میکند و آب آرام آرام به داخل خاک گلدان منتقل میشود.
۲- در داخل وان حمام یا در یک لگن بزرگ، کمی آب بریزید و چند آجر در کف آن و در داخل آب قرار دهید. سپس گلدان ها را بر روی آجرها بچینید. توجه داشته باشید، گلدان ها به طور مستقیم درون آب قرار نگیرند و در ضمن در کف هر یک از گلدان ها نیز حداقل چند سوراخ وجود داشته باشد.
۳- یک تکه حوله یا پتوی کوچک مستعمل را در کف وان یا لگن بزرگ قرار دهید. داخل وان یا لگن را به ارتفاع دو الی سه سانتی متر آب بریزید. گلدان ها را بر روی حوله یا پتوی مرطوب قرار دهید یا آن که نیمی از یک تکه حوله بزرگ را درون لگن و یا سینی بزرگی قرار داده و گلدان ها را روی آن بچینید. سر دیگر حوله را در داخل ظرف گود دیگری که با آب پر شده است بگذارید. توجه داشته باشید ظرف دوم باید در سطحی بالاتر از ظرف اول قرار گیرد. در ضمن اندازه ظروف را با توجه به ابعاد گلدان ها و گیاه درونشان انتخاب کنید.
برخی از مشکلات نگهداری گیاهان آپارتمانی:
آبدهی نامناسب و تشکیل نمک:
اندازه کافی آب ندادن به گیاهان گلدانی و مرطوب کردن خاک آن به طوری که آب از آن سر ریز شود و بیش از اندازه از زیر گلدان خارج شود منجر به تشکیل نمک هایی شده که مانع از رشد گیاه می شوند.
بی توجهی به آفت گیاهان:
تارتنچه، شته،خستر آردپوش از آفاتی هستند که بسیار سریع رشد می کنند و می توانند یک روزه همه گیاه را محاصره کنند. این آفات اگر به اندازه کافی مقاوم باشند گیاه دیگر ترمیم نمی شود.
گل را به گلدان محدود کنید:
رشد بیشتر گیاه از اندازه گلدان سبب می شود که ریشه ها داخل گلدان دور خودشان ب پیچند و رشد خود را محدود کنند. گیاهان در گلدان های کوچکتر از اندازه مناسب خودشان، بسیار زودتر خشک می شوند پس باید در شرایط مناسب گلدان را تعویض نمود و گلدانی متناسب با اندازه گیاه به کار برد.
البته این موارد توصیه های کلی برای نگهداری گیاهان آپارتمانی است که تیم گلگونه نحوه نگهداری هر گیاه آپارتمانی را به صورت مجزا و جداگانه مورد بررسی تخصصی قرار داده است که شما می توانید نحوه نگهداری هر گیاه آپارتمانی را در صفحه آن محصول مشاهده کنید