خاک رسی

خاک رس چیست؟

خاک رسی اصطلاحی است که به سنگهای رسوبی حاوی مقدار قابل ملاحظه‌ای مواد معدنی رسی، مثلاً سنگ است، اطلاق می‌شود.

مشکلات عمده خاک‌های رسی

خاک‌های رسی واقعا جالب‌اند اما مشکلات منحصر به فردی را هم پدید می‌آورند که یکی از آنها فرسایش است. این نوع خاک‌ها حتی در زمین‌های با شیب کم به راحتی دچار فرسایش می‌شوند. این بدان سبب است که آب به سرعت از لایه رسی عبور نمی‌کند که این امر می‌تواند منجر به فرسایش سطحی شود. فرسایش بهاره پس از شخم زنی زمین‌ها، اغلب شدیدتر است. اما خاک‌های رسی اغلب به این شخم نیاز دارند تا از مرطوب بودن بیش از حد خاک جلوگیری شود.

از آنجا که خاک رس، خوب زهکشی نمی‌شود در بهار مرطوب و سرد باقی می‌ماند. بر عکس در تابستان به راحتی خشک می‌شود و شما با مشکل خشکی خاک مواجه می‌شوید. شما در یک فصل زراعی با هر دوی این مشکلات مواجه خواهید شد.

چالش دیگر مربوط به خاک‌های رسی، مساله مدیریت مواد مغذی خاک است. کمبود نیتروژن، مشکل اصلی است. وقتی خاک‌های سرد و نمناک در فصل بهار گرم می‌شوند، از بین رفتن نیتروژن که یک گاز است، اجتناب ناپذیر است.

کشاورزان خاک‌های رسی احتمالا نسبت به آنچه معمولا توصیه می‌شود به پتاسیم کمتری نیاز دارند. این بدان خاطر است که خاک‌های رسی به‌طور ذاتی از نظر پتاسیم غنی هستند. این امر به‌ویژه در جایی که لایه رسی به سطح خاک نزدیک‌تر است، بیشتر صدق می‌کند. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد این مناطق دارای خاک رس سطحی‌تر نسبت به خاک‌های عمقی، نیاز به فسفر بیشتری دارند. زیرا فسفر به لایه اسیدی رس می‌چسبد.

اما خبر خوب اين است که رس در مواد مغذي بسيار بيشتر از خاک خشك است.

مراحل اصلاح خاک رسی و متراکم

اگر میخواهید گل و گیاه بکارید، خاک رسی و سنگین بدترین چیزیست که ممکن است با آن مواجه شوید اما این دلیل نمیشود که تسلیم خاک شوید! گیاهان در خاک متراکم خوب رشد نمیکنند و خوب بار و محصول نمیدهند. با چند اقدام زیر میتوانید خاکتان را اصلاح کنید.

از متراکم کردن و فشردن خاک خودداری کنید

اولین نکته ای که باید رعایت کنید این است که با خاک درست رفتار کنید. خاک رسی خیلی مستعد متراکم و سفت شدن است. تراکم باعث میشود زهکشی خاک ضعیف شود و کلوخه های سخت تشکیل شوند که خاک را سفت و خراب کرده و کار کردن با خاک رسی را سخت میکنند.

برای جلوگیری از متراکم شدن خاک هرگز نباید هنگامی که خاک مرطوب است، با آن کار کنید. در واقع تا زمانی که خاک رسی تان اصلاح نشده نباید زیاد بر روی خاک کار کنید. همچنین باید سعی کنید تا جایی که ممکن است از راه رفتن روی خاک بپرهیزید.

مواد آلی به خاک اضافه کنید

افزودن مواد آلی به خاک رسی راه خوبی برای بهبود خاک است. اگر چه مواد اصلاحی آلی زیادی برای خاک وجود دارد اما برای بهبود خاک رسی میتوانید از کمپوست یا موادی که به سرعت کمپوست میشوند استفاده کنید. موادی که به سرعت تبدیل به کمپوست میشوند عبارتند از کود حیوانی پوسیده، گیاهان سبز و کود برگ. چون خاک رسی به سرعت متراکم میشود باید حدود 7 تا 10 سانتیمتر مکمل یا خاک انتخابی خود را روی خاک رسی بریزید و آن را تا حدود 10 تا 15 سانتیمتری خاک با ملایمت مخلوط کنید. تا یک یا دو فصل پس از افزودن مواد آلی به خاک باید هنگام آب دهی مراقب باشید. خاک سنگین و متراکم اطراف بستر گیاه همانند کاسه عمل کرده و آب را در خود جمع میکند.

سطح خاک را با مواد آلی بپوشانید

نواحی از خاک رسی را با مواد کمپوستی دیررس مانند پوست درخت، خاک اره یا تراشه چوب بپوشانید. از این مواد آلی به صورت مالچ استفاده کنید. هنگامی که این مواد تجزیه و پوسیده شدند خود به زیر خاک میروند و با خاک رسی ترکیب میشوند. مخلوط کردن این مواد کمپوستی بزرگتر و دیررس تر در خاک، خود ممکن است باعث شود به گیاهی که میخواستید به رشد آن کمک کنید، آسیب وارد شود. بنابراین بهتر است بگذارید این مواد به صورت طبیعی به تدریج وارد خاک شوند.

محصولات مناسب بکارید

در فصلهای سردتر که باغ خالی از محصول میشود میتوانید از گیاهان پوشاننده خاک استفاده کنید. چند نمونه از این موارد عبارتند از:

• شبدر
• یونجه تیموتی
•  ماشک گل خوشه ای
• گاو زبان

ریشه های این گیاهان در خاک رشد کرده و خود همانند مواد اصلاحی آلی و زنده برای خاک عمل میکنند. سپس کل گیاه در خاک باقی مانده و تبدیل به کمپوست آلی میشود.

توصیه هایی برای اصلاح فوری خاک رسی

اصلاح خاک رسی کار ساده و یا فوری نیست و ممکن است چند سال طول بکشد تا خاک باغ شما بر این مشکل خاک فائق بیاید اما نتیجه نهایی واقعا ارزش این تلاش را دارد. با این حال اگر زمان یا انرژی کافی ندارید تا برای بهبود و اصلاح خاک هزینه کنید، میتوانید از باغچه جعبه ای استفاده کنید (منطقه ای از خاک را با چهارچوب چوبی محصور کنید و خاک مورد نظر خود را در آن بریزید تا چندین سانتیمتر بالا بیاید) . با ساخت باغچه جعبه ای در روی خاک و پر کردن آن با خاک با کیفیت و جدید خیلی سریع و با انرژی کم، مشکل خاک را حل میکنید و در نهایت خاک این بخش برجسته از باغ به مرور وارد خاک میشود و خاک زیر خود را اصلاح مینماید.

انواع گیاهانی که می‌توانید در خاک‌های رسی بکارید

گیاه فنجان

این گیاه فنجان نامیده می شود زیرا آب در فنجان های تشکیل شده از محل برخورد برگ ها با ساقه ها جمع می شود. این نوع از سیلفیوم بسیار محبوب پرندگان و پروانه ها است. در برابر خاک رس و خاک مرطوب بسیار تحمل می کند و پس از استقرار گیاه می تواند مقداری خشکسالی را تحمل کند. که کمتر پیش میاید این گیاهان را در گلدان نگهداری کنند.

چمن چشمه

علف های چشمه به دلیل خوکهای کرکی و پرهایشان محبوب هستند. چمن های چشمه را در طیف وسیعی از ارتفاعات و رنگ ها پیدا خواهید کرد ، اما فقط در مناطق گرمتر همیشه سبز هستند. آنها خاک لومی را ترجیح می دهند اما همچنین می توانند به خوبی در خاک رس رشد کنند و مقاوت بالایی دارند.

گلدنرود

گلدنرود رپ بدی پیدا می کند زیرا مردم آن را با گیاه گلاسه تولید کننده آلرژی اشتباه می گیرند.  این گیاه در برابر انواع ضعیف خاک بسیار تحمل می کند و تا زمانی که زهکشی خوبی داشته باشد از پس رس بر می آید.

نیویورک آیرونج

 نیویورک یک گل وحشی پرتحرک است که دسته هایی از گلهای کوچک بنفشه را در بالای گیاه 5-7 فوت قرار می دهد. این شرایط رشد مرطوب را ترجیح می دهد ، و آن را در خاک رس بسیار خوشحال می کند.